II.Bayezıt, Yavuz Sultan Selim Dönemleri

  II. BAYEZIT DÖNEMİ

(1482-1512)

1)- CEM SULTAN OLAYI:

          Fatih’in ölümüyle oğulları II. Bayezıt ve Cem Sultan arasında taht kavgası başlamış, Cem Sultan Bayezıt’a yenilmiş ve Mısır’daki Memlük Devletine sığınmıştır. Bir süre sonra yeniden Anadolu’ya gelen Cem Sultan tekrar taht mücadelesine girişmiş, ancak yine başarısız olarak, bu defa da Rodos adasına kaçarak, buradaki SAİNT JEAN ŞÖVALYELERİNE sığınmıştır. Şövalyeler Cem’i Papaya teslim etmişler, daha sonra Fransa’ya gönderilen Cem burada ölmüştür.
 

II. BAYEZIT DÖNEMİNİN ÖZELLİKLERİ:
 

            Cem Sultan’ın Hırıstiyan Avrupa’nın elinde olması, II. Bayezıt döneminde Avrupa’ya karşı
Osmanlıların önemli bir sefer geliştirmesini önlemiştir. Bu yüzden II. Bayezıt Dönemi sönük bir
devir olmuştur.
 

CEM OLAYININ OSMANLI DEVLETİNE ETKİLERİ:

1)- Cem’in hırıstiyanların eline geçmesi, batılı devletlerin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine
karışmasına neden olmuştur.
2)- Osmanlılar’ın batıdaki fetihlerinin durmasına neden olmuştur.
3)- Cem Sultan’ın Memlükler’e sığındığı dönemde bu devlet tarafından padişah gibi karşılanıp,
himaye görmesi, Osmanlı-Memlük ilişkilerinin daha da bozulmasına sebep olmuştur.

2)- OSMANLI-VENEDİK İLİŞKİLERİ:

            Bu dönemde de Venedikliler’le deniz savaşı yapılmış, Osmanlılar yenilmiştir.
 

3)- OSMANLI-İRAN İLİŞKİLERİ:

            İran’da Akkoyunlu Devleti’nin yerine SAFEVİ DEVLETİ kurulmuştu. Safeviler:

a)- Doğu Anadolu’yu ele geçirmek istiyorlardı.
b)- Anadolu’ya gönderdikleri dervişlerle Şii mezhebini Anadolu’da yaymaya çalışıyorlardı.

            Safevilerin bu faaliyetleri sonucu 1511 yılında Anadolu’da ŞAH KULU İSYANI çıktı. O sırada Trabzon
valisi olan Şehzade SELİM (Yavuz), babası II. Bayezıt’ın Safevi ve şii tehlikesine karşı yeterli önlem
almaması üzerine Yeniçerilerin desteğiyle babasını tahttan indirerek padişah oldu.
 

4)- II. BAYEZIT DÖNEMİNDE OSMANLI MEMLÜK İLİŞKİLERİ:

Osmanlı Memlük ilişkilerinin bozulma sebepleri:

a)- Fatih Döneminde Hicaz su yolları meselesi. (Fatih Memlük Sultanına Mekke yolunda gerekli
önlemlerin alınarak hacıların rahatça seyahat etmelerinin sağlanmasını rica etmişti. Ancak
Memlükler bu isteği iç işlerine karışma şeklinde yorumlamışlardı.)
b)- Memlükler’in Cem Sultan’ı himaye etmeleri,
c)- Osmanlı Devleti ile Memlük Devleti arasında yeralan Güneydoğu Anadolu’daki Dulkadiroğulları
Beyliği yüzünden iki devletin çekişmesi.
    *  Osmanlı Devleti ile Memlükler arasında 8 yıl süren savaş yaşandı. Bu savaş süresince iki
taraf birbirlerine karşı üstünlük sağlayamadılar.

5)- KARAMANOĞULLARI BEYLİĞİNE SON VERİLMESİ:

                 II. Bayezıt döneminde Cem olayına karıştığı için bu beylik kesin olarak ortadan kaldırıldı.

YAVUZ SULTAN SELiM DÖNEMİ

(1512-1520)
 

                    Babası II. Bayezıt’ın doğudaki Safevi tehlikesine karşı önlem almaması üzerine, Yavuz Sultan Selim
yeniçerilerin desteğiyle babasını tahttan indirerek padişah oldu.
 *  Bu olay Yeniçerilerin bir şehzadenin tahta geçmesinde doğrudan rol oynadıkları ilk gelişmedir.
 

YAVUZ DÖNEMİNİN ÖNEMLİ OLAYLARI:

1)- Şehzadeler Sorunu
2)- İran Seferi ve Çaldıran Savaşı(1514)
3)- Turnadağ savaşı(1515)
4)- Mısır Seferi(Memlük Seferi)
 

1)- ŞEHZADELER SORUNU:

         Yavuz Sultan Selim babasının yerine tahta geçtikten sonra, ağabeyleri Ahmet ve Korkut’un tahtı ele geçirmelerini

engellemek amacıyla Fatih Kanunnamesine dayanarak şehzadeleri etkisiz hale getirdi.
 *  Böylece Yavuz, Cem olayına benzer bir olayın yaşanması ve Avrupanın işe karışmasını engellemiş oldu.
 

2)- İRAN SEFERİ VE ÇALDIRAN SAVAŞI (1514)

Sebep: Safevilerin Doğu Anadolu’yu ele geçirmek istemeleri ve Şiilik propagandası yapmaları.
Savaş: 1514 yılında Safevi Devleti hükümdarı ŞAH İSMAİL ile Osmanlı Hükümdarı YAVUZ arasında ÇALDIRAN
ovasında yapıldı. Savaşı Osmanlılar kazandı.
Önemi: Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Şiilik tehlikesi ortadan kalktı.

3)- TURNADAĞ SAVAŞI (1515)

               Bu savaşla Anadolu Beyliklerinin(Dulkadir ve Ramazanoğulları) siyasi varlığı kesin olarak sona erdi.
Böylece Anadolu Türk Birliği sağlandı.
 

4)- MISIR SEFERİ (MEMLÜK SEFERİ)

Sebepleri:

a)- Fatih döneminde başlayan Hicaz su yolları meselesi
b)- Memlüklerin Cem Sultan’ı himaye etmeleri
c)- Osmanlılar ile Memlükler arasında Dulkadiroğulları yüzünden çekişme.
d)- Memlüklerin Şah İsmail ile ittifak kurmaları.
e)- Yavuz’un Memlük topraklarını ele geçirerek BAHARAT yolunu denetim altına almak istemesi.
f)- Her iki devletinde Türk-İslam dünyasının lideri olma mücadelesi.
Savaşlar: Yavuz Sultan Selim 1516’ da MERCİDABIK Savaşında Memlük ordusunu yenerek Suriye ve
Filistin topraklarına sahip oldu.

1517’de RİDANİYE Savaşında Memlük ordusunu ikinci kez yenerek, bu devleti ortadan kaldırdı.Mısır toprakları Osmanlılara katıldı.

Mısır Seferinin Sonuçları

           Memlük Devletinin ortadan kalkmasıyla bu devletin toprakları Osmanlılara katıldı.( Suriye,
 Filistin, Hicaz,Mısır)

           Baharat yolunun denetimi Osmanlı Devletine geçti.

           Halifelik ve İslam’ın kutsal emanetleri Osmanlılara geçti. (Böylece Osmanlı Devleti İslam
 Dünyasının Lideri oldu.)

           Venedikliler Kıbrıs Adası için Memlüklere verdikleri vergiyi Osmanlılara vermeye başladılar.

           Elde edilen ganimetlerle hazine zenginleşti.

 *  Osmanlı Devleti Baharat yolundan beklenen ticari kazancı elde edemedi. Çünkü Avrupalıların Ümit
Burnu’nu bulmalarıyla Coğrafi yollar değişmiştir.
*  Yavuz’un İran ve Mısır seferleri sonucunda burada bulunan kültürel eserler ile bilim adamları ve
sanatçılar İstanbul’a getirilmiş, böylece Osmanlı Kültüründe doğunun etkisi artmıştır.
 

YAVUZ SULTAN SELİM’İN DOĞU SİYASETİ:

              Yavuz Sultan Selim’in amacı bütün Türkleri ve Müslümanları tek bayrak altına toplayarak Türk-İslam birliğini sağlamaktı.