Morfolojide kullanılan araçlar nelerdir?

Morfolojide kullanılan araçlar

1)      Haritalar; Yeryüzünün tanınması genel ve ayrıntılı haritalar yapılmasıyla başlamıştır. Morfoloji ve genellikle fiziki coğrafya 

incelemelerinde haritalar ve topoğrafya haritaları kullanmak esastır ve önemlidir. Haritalar yapısal jeomorfoloji, iklim morfolojisi, yüzey şekillerinin tespiti ve açıklaması, dağılışı açısından büyük önem taşır.

Jeomorfoloji haritaları

Hava fotoğraflarıyla oluşturulan topoğrafya haritaları; yüzey şekillerini detaylı bir şekilde gösteren fotoğraftır. Belirli bir arazi parçasının mesafesi belli olan iki nokta arasından yerden belirli bir yükseklikte seyri sırasında çekilerek bu görüntüleri üç boyutlu olarak aktarılmasıyla oluşur. Bu şekilde geçilmesi mümkün olmayan arazilerin ve buradaki yüzey şekillerinin tasvir edilmesidir.

Jeoloji haritaları; Jeolojik devirlerin geçmişten günümüze kadar geçirmiş olduğu değişimleri ve evreleri, bu evrelerde oluşmuş rölyef şekilleri, toprakların oluşumları, coğrafi ortamın ve paleocoğrafik hayatın gelişimine etki etmiştir. Geçmişten günümüze kadar olan bu değişimlerin tespit edilerek değişmesi ve gelişmesinde rol oynayan faktörleri tespit etmek önemlidir.

2)      Matematik ifadelerin araç olarak kullanılması ve önemi

Matematik rölyefin daha ayrıntılı daha ince ve gerçeğe uygun tespit edilmesinde önemlidir. Morfolojide kullanılan bazı kanun ve prensiplerin bulunması bunların formül haline getirilmesinde önemlidir. Örneğin; rakamlar çeşitli yüzey şekillerindeki(zirveler, talveg çizgileri) gibi yükseltilerin mutlak ve ufki olarak tespitinde önemlidir.

3)      Morfolojik elemanların ve faktörlerin fiziksel ve kimyasal prensiplerine göre gözden geçirilmesi ve laboratuar tekniklerinden faydalanma; aşınan, taşınan, aşındıran ve toplanan maddeler mikroskopik ve makroskopik olarak strüktür ve kimyasal bileşim bakımından bir analiz ve araştırmadan geçirilmektedir. Taşların prezisyona dayanan petrografik analizleri ve kimyasal tahlilleri laboratuarlarla yapılabilir. Sıcak-soğuk ılıman iklim koşullarının hâkim olduğu bölgelerde meydan gelen fiziksel ve kimyasal çözünme olaylarının nedenlerin ve sonuçların tespiti ve bunların teşekkül alanları yine laboratuarda yapılır.

4)      Yer rölyef şekillerinin gösterilmesinde

Topoğrafya haritası;

Bu harita bulunan bir yüzeyden amaca uygun olan kısmının, yükselti eğrilerinin, başlıca dere ve kıyı çizgilerinin ve bazı kodların başka bir kâğıt üzerine geçirilmesi ile morfoloji haritası oluştururlar. Daha basit olan ve asıl topoğrafya haritasının bir bir özeti veya gerçek yüzey planı niteliğinde olup, yükselti eğrilerini gösterdikleri için rölyefi doğru aksetmişlerdir.