Hukukun diğer sosyal kurallarla ilintisi

Hukukun diğer sosyal kurallarla ilintisi

HUKUK HUKUK DEME !!!

Bir varmış bir yokmuş ! … Evvel zaman içinde kalbur saman içinde hukuk adlı bir prens yaşarmış .

Şakanın dozunu da iyice azıttın sen artık !!! Ne demek hukuk adlı bir prens ? !

Efendim hukuku anlamak adına bir harekettir bu . Bunu anlayamıyorsanız ben n’apiym ?

“ Yani şimdi işimiz gücümüz bitti bir de hukukla mı uğraşacağız ? “ demeyin lütfen .

Benim işim bu . Gıcık oluyorsanız yazının devamını okumayın efendim … Di ‘ mi ?

Şimdi din kuralları var . Görgü kuralları da var . Ahlak kuralları da var . Eeee ! …

Eesi şu : Bu kurallar yetmiyor efendim . İçine biraz karabiber serpelim dedim .

Karabiber de ne karabibermiş be !! İyi hapşırtanından olsun .

Sosyal kural ne demek ?

Ben sosyal kuraldan ne anladığımı bi gösterirsem şimdi !

Okumayın efendim okumayın . Bana ne ! Bu , benim yazım . İster hapşırtırım ister kaşındırırım .

Ne demek ya bu ? Dalga mı geçiyorsun sen bizimle ? !

Hayır . Sadece bir iki kelam edeyim dedim , o kadar …

Sosyal hayatı düzenleyen kurallara sosyal kural denir .

Eeee ?...

Bu yazımı yalnızca sosyologlar okuyorsa bu yazıyı boşuna yazmışım demektir .

Aristo diye bir filozof varmış .

Demiş ki : “ Çayeli ‘ nden öteye giderum yali yali …”

Yalan ! Demiş ki : “ İnsan , sosyal bir hayvandır . “ İnsanları hayvan yaptılar ya , bravo !!! Şu evrim varsayımı amma da etkiliymiş be . Aristo ‘ yu bile etkilemiş hani . Gerçi Darwin , Aristo ‘ dan sonra yaşadı ya , neyse !

Sadede gel sadede !

İnsan sosyal bir hayvan olduğu için sosyal hayat var .

Eeee ? …

Yani ; sosyal yaşamın olması sonucunda birtakım kurallar tesirini gösteriyor .

İşte saydığım din , görgü ve ahlak kuralları da bu kurallar cinsinden .

Bir de hukuk kuralları var .

Hukuk kuralının yaptırımı manevi değil maddi …

Devleti arkasına alıyor . Ve diğerlerininki de manevi …

Bunun için mi bu kadar lafazanlık yaptın sen ! ?

Hukuk , diğer kurallarla iç içedir …

Sıkılan çay molası verebilir .

Diyelim ki görgü kuralı gereği selamlaşmış olalım .

Asker ya da emniyet mensubuysanız üstünüze mecburen selam vereceksiniz demektir .

Borçlar kanununun 19. maddesi ahlaka aykırı eylemleri hukuka aykırı sayar .

20. maddesi de bu tür işlemlerin butlan ya da kendiliğinden geçersiz olduğunu söyler .

Medeni kanunun 2. maddesi bir hakkın kullanılmasında ya da bir borç meselesinde doğruluk ve dürüstlüğü vurgular .

Medeni kanunun 185. maddesi de karı koca arasında sadakat ve bağlılığı öngörür .

Medeni kanunun 364. maddesinde de nafaka yükümlülüğü dile getirilir .

Bunlar hukukun ahlakla yakından ilgili olduğunu gösterir .

Ya da ev sahibi , kiracısını canı istediği gibi çıkaramaz . Çıkarırsa güven duymanın zararını ev sahibi ödemek durumundadır .

Adam öldürme , yaralama , hırsızlık , fuhuş , yalan tanıklık , ..vs. eylemler ahlaken doğru değildir . Ceza kanunu açısından suç teşkil ederler . Borçlar kanunu açısından da birer haksız eylem özelliği taşırlar .

Peki bunlar neyi ifade eder ?

Hukuk kuralları işte bu saydığım sosyal kurallarla iç içedir . Bu saydığım eylemler hukukta da ahlakta de dinde de doğru değildir . Yani bu kurallar birbirini tamamlarlar .

Hukuk kurallarının tek farkı maddi yaptırımlı olmasıdır .

Din , insanın vicdani yönünü vurgular .

Ahlak , toplumun değer yargılarıyla oluşur .

Görgü ya da muaşeret de alışkanlıklardan ötürü toplumda yapılan ve nerede nasıl davranacağımızı belirleyen hareketlerden oluşur .

Görgü kurallarına örnek : Bir toplulukta ulu orta konuşmamak .

Ya da hastayı ziyaret etmek , komşulara ya da misafirlere bir şeyler ikram etmek …

Bunlar gelenekselleşmiştir . Dolayısıyla bu kurallara uymak istemeyen kişinin zorla ya da devlet gücüyle bu kurallara uydurulması söz konusu değildir . Aynı şey diğer kurallar için de geçerlidir . Yalnız bir parantez açayım ; din ya da mezhep kurallarıyla idare edilen sistemlerin hukuk sistemleri bu kurallara uygun olmayan bir yapı gösterir . Örnek : İran .

Ahlak kurallarına örnek : Adam öldürmemek , hırsızlık yapmamak .

Bunlar dinen de yanlıştır .

Dolayısıyla hukuk bütün bu kuralları kucaklamakta ve desteklemektedir .

Bir toplumda bu kuralları , eğer laik bir devlette yaşanıyorsa , uygulamak için mahkemeler vardır .

Bir baba , nafaka yükümlüsü olan çocuğundan nafakasını alamazsa mahkemeye başvurur ve cebri icra ile yani zorla nafakasını çocuğundan ister ve sonunda da alır . Çünkü hukukun yaptırımı yani müeyyidesi ( sosyal kurallara uyulmadığında karşılaşılan tepki ) maddidir . Hukuku anlamak için hukukun abisi olmak gerekmez . Birazcık sabır ve gayret lazımdır bu iş için …

10.01.2008 01:45

E –postam  : dussunce@yahoo.com

Yazan : Tarık Tümlü diye bir lafazan …