Bayram Cigerli Blog

Bigger İnfo Center and Archive
  • Herşey Dahil Sadece 350 Tl'ye Web Site Sahibi Ol

    Hızlı ve kolay bir şekilde sende web site sahibi olmak istiyorsan tek yapman gereken sitenin aşağısında bulunan iletişim formu üzerinden gerekli bilgileri girmen. Hepsi bu kadar.

  • Web Siteye Reklam Ver

    Sende web sitemize reklam vermek veya ilan vermek istiyorsan. Tek yapman gereken sitenin en altında bulunan yere iletişim bilgilerini girmen yeterli olacaktır. Ekip arkadaşlarımız siziznle iletişime gececektir.

  • Web Sitemizin Yazarı Editörü OL

    Sende kalemine güveniyorsan web sitemizde bir şeyler paylaşmak yazmak istiyorsan siteinin en aşağısında bulunan iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime gecebilirisni

COĞRAFYA 11.SINIF DERS NOTLARI etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
COĞRAFYA 11.SINIF DERS NOTLARI etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

DOĞAL KAYNAKLARIN ÇEVRESEL ETKİLERİ YER ALTI SUYUNUN KULLANILMASININ ÇEVRESEL SONUÇLARI LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

A. DOĞAL KAYNAKLARIN ÇEVRESEL ETKİLERİ YER ALTI SUYUNUN KULLANILMASININ ÇEVRESEL SONUÇLARI LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
5.Yer Altı Suyunun Kullanılmasının Çevresel Sonuçları
Dünyanın çeşitli yerlerinde insanlar yer altı suları çeşitli amaçlar için
kullanmaktadır. Bunun uzun vadede iki önemli sonucu ortaya çıkar: Birincisi su
tablası seviyesinin azalması, ikincisi ise kıyı kesimlerinde tatlı suyun tuzlu
suyla yer değiştirmesidir. Yer altı sularının kullanımının çevresel sonuçları
arasında yerin çökmesi ve toprağın tuzlanması da yer alır.
Yurdumuzdaki Konya Havzası'nda da yağışların azalması, sıcaklık ve bilinçsizce
su tüketimi sonucunda büyük bir çevre felaketiyle karşılaşılmaktadır. Havza
içinde yer alan göller ve akarsuların kurumasıyla yer altı suları giderek
azalmaktadır. Yer altı su seviyesinin düşmesi sonucu Tuz Gölü'nden ovaya doğru
su girişi olacak ve bunun sonucunda tarım alanlarında çoraklaşma yaşanacaktır.
Ayrıca yer altı sularının aşırı çekilmesi burada obruk oluşumunu hızlandırarak
Türkiye'nin en büyük ovasını delik deşik hâle getirecektir.
Yer altı suyu kullanımındaki mekânsal etkiler, ülkelerin aldığı tedbirlere göre
değişiklik göstermektedir.
Dünyanın önemli şehirlerinden biri olan Mexico City, kurumuş göl tabanı üzerine
kurulmuştur .Bu şehir, 1940-1985 yılları arasında yedi metreden fazla çökmüş
,günümüzde de yılda 5 ile 40 cm arası çökmeye devam etmektedir. Bunun en önemli
nedeni kurulduğu yapısal alanın özelliği ve yer altı sularının yüzlerce kuyudan
aşırı derecede çekilmesidir.
İsrail'in Telaviv şehrinde yer altı suyu seviyesinin azalmasıyla 60 km2 kadar
bir alanda su seviyesinin deniz seviyesi altına inmesi ve deniz suyunun yer altı
suyuna karışması ciddi bir sorun oluşturmuştu.1960'ların ortalarında havzalar
arası su transferi ile 8 km uzunluğunda bir dizi kuyuya tatlı su enjekte
edilerek kıyı boyunca tatlı su bariyeri oluşturulması, aşırı çekimle boşalan
akiferin dolmasına yardımcı oldu. 1969'da durum normale döndü. Aynı sorun kıyı
boyunca uzanan kuyularda yeniden ortaya çıkınca birkaç yıl içinde kıyılardaki
kuyuların % 20'sini kapatma kararı alındı. Böylece çok önemli bir sorun önlenmiş
oldu.

DOĞAL KAYNAKLARIN ÇEVRESEL ETKİLERİ YAĞMUR ORMANLARININ TAHRİBATI ÜZERİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER VE TAHRİP OLMASI SONUCU ORTAYA ÇIKAN PROBLEMLER LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

A. DOĞAL KAYNAKLARIN ÇEVRESEL ETKİLERİ YAĞMUR ORMANLARININ TAHRİBATI ÜZERİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER VE TAHRİP OLMASI SONUCU ORTAYA ÇIKAN PROBLEMLER LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
3. Yağmur Ormanlarının Tahribatı Üzerinde Etkili Olan Faktörler
*Kara yolu inşaatları amaçlı orman tahripleri
*Et üretimi için büyük otlakların oluşturulmasıyla meydana gelen orman
tahripleri
*Kereste üretmek için ağaç kesimi amaçlı orman tahripleri
*Altın, kalay, demir, alüminyum cevheri gibi kaynakların işletilmesi sırasında
meydana gelen orman tahripleri
*Hidroelektrik santral inşaatlarının neden olduğu orman tahripleri
*Hızla gelişen turizm endüstrisinin neden olduğu orman tahripleri
4.Yağmur Ormanlarının Tahrip Olması Sonucu Ortaya Çıkan Problemler
*Küresel ısınma ve iklim değişiklikleri
*Biyotik türlerin yok olması
*Erozyonun artması
*Kuraklık
*Tarımsal verimsizlik
*Sel ve taşkınların sıklık ve şiddetinin artması
*Yerel halkın sosyal, kültürel ve ekonomik zarar görmesi

DOĞAL KAYNAKLARIN ÇEVRESEL ETKİLERİ ORMANLAR DOĞAL KAYNAKLARDAN BİRİDİR LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

A. DOĞAL KAYNAKLARIN ÇEVRESEL ETKİLERİ ORMANLAR DOĞAL KAYNAKLARDAN BİRİDİR LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Dünya ormanlarının yaklaşık %55'i gelişmekte olan ülkelerde geri kalanı da
gelişmiş ülkelerde yer almaktadır. Dünya ormanları içinde önemli bir yere sahip
olan tropikal yağmur ormanları 1950'lere kadar yeryüzünün %15'ini kaplıyordu.
Günümüzde yağmur ormanları dünyanın %6'sını kaplamaktadır. Buna karşın
yeryüzündeki hayvan ve bitki çeşitlerinin yarısından fazlası buralarda
yaşamaktadır. Bu ormanlar dünyadaki oksijenin %40'ını sağlar. Ancak yeryüzündeki
yağmur ormanları büyük bir hızla tahrip edilmektedir.
Afrika Kıtası'ndaki Zaire Havzası Ormanlarının (Guyana, Surinam, Gabon, Kongo ve
Zaire) çoğu henüz tehdit altında değildir. Buna karşılık Filipinler, Tayland,
Malay Yarımadası, Vietnam, Bangladeş, Avustralya, Endonezya, Orta ve Güney
Amerika, Madagaskar ile Batı Afrika'daki ormanlar çok büyük bir hızla
tüketilmektedirler.
Ekvatoral yağmur ormanları kuşağı, bulunduğu ülkeler için önemli bir zenginlik
kaynağıdır. Bu kuşakta yer alan ülkeler ekonomideki açıklarını yağmur
ormanlarından elde ettikleri gelirler ile kapatmaya çalışmaktadır.Tropikal orman
kaybının nedenlerinden bazıları Latin Amerika'da yeni yerleşme yerleri ve tarla
açmak, Afrika ve Asya'da ise kereste ve yakacak odun elde etmekten
kaynaklanmaktadır. Orta Amerika'nın küçük adalarında turizm amaçlı yapılan
inşaatlar nedeniyle orman örtüsü azaltılmıştır.Kosta Rika'nın yağmur ormanları
muz tarlaları hâline dönüştürülmek için tahrip edilmiştir. Dünyanın en büyük
odun hamuru ihracatçısı Endonezya'da odun hamuru temin etmek ve tarımsal amaçlı
orman açmak yüzünden tropikal ormanların büyük bir kısmı ortadan kaldırılmıştır.
Ayrıca Endonezya Adalarının yağmur ormanları Japonya'nın kereste ihtiyacını
karşılamak için gittikçe tüketilmektedir.
Azalmanın hızını vurgulamak için dünyada her saniyede bir futbol sahasından daha
büyük bir alanı kaplayan ormanların ortadan kalktığını söylemek yeterli
olacaktır.

DOĞAL KAYNAKLARIN ÇEVRESEL ETKİLERİ TAŞ OCAKLARININ ÇEVREYE ETKİLERİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

A. DOĞAL KAYNAKLARIN ÇEVRESEL ETKİLERİ TAŞ OCAKLARININ ÇEVREYE ETKİLERİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
1. Taş Ocaklarının Çevreye Etkileri :Doğal çevre ile olumsuz etkileşimi olan ve
mekânsal etkilerinin en aza indirildiği doğal kaynak kullanımları, çevresel
sonuçları açısından problemsiz uygulamalardır.Taş ocağı, taş çıkartmak için yer
kabuğunun yüzeyinde açılan ocaktır.
Etkileri: Taş ocaklarının faaliyeti sonucu oluşan tozlar, insanlar ve bitkiler
üzerinde olumsuz etki yapar. Bu hava kirleticiler, bitki örtüsünün ve ekili
alanların zarar görmesine neden olur. Taş ocaklarından çevreye verilen atık
maddeler; çevredeki bitki örtüsüne, toprak yapısına, havaya, suya, tarım
alanlarına ve canlı habitatlarına zarar verir.
Bazı ülkelerde taş ocaklarının çeşitli patlayıcılar kullanılarak işletilmesi;
doğal çevre üzerinde bozucu, yıkıcı, tahrip edici, insan yaşamı üzerine çok
çeşitli olumsuz etkilere hatta yaralanma ve kazalara neden olmaktadır .
Bazı ülkelerde ise taş ocaklarında kesme yöntemlerinin kullanılarak taş üretimi
yapılması hâlinde patlatma ile doğal çevreye verilen zararlar önlenmekte, daha
randımanlı üretim yapılmaktadır . Bu işletim yöntemiyle olumsuz anlamdaki
mekânsal etkileri en aza indirilmektedir. Ses, gürültü ve hava kirliliği sorunları azalmakta, yüzey ve
yer altı drenaj problemleri kontrol edilebilmektedir.

DOĞAL KAYNAKLARIN ÇEVRESEL ETKİLERİ ARAL GÖLÜ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

A. DOĞAL KAYNAKLARIN ÇEVRESEL ETKİLERİ ARAL GÖLÜ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Su, bir doğal kaynaktır. Göller ise doğal yollarla oluşmuş yeryüzündeki su
depolarıdır. Kazakistan ile Özbekistan arasında yer alan Aral Gölü 1960'lı
yıllarda dünyanın dördüncü büyük gölüyken 2000'li yıllarda büyük bir hızla çöle
dönmüştür.Aral Gölü'nü besleyen iki önemli akarsu olan Amuderya ile
Siriderya'nın suları üzerinde yapılan barajlar, yanlış sulama teknikleri ve
aşırı su çekilmesi sonucunda, Aral Gölü'ne ulaşmadan tükenmeye başlamıştır.
Önemli su kaynakları tarafından yeterince beslenemeyen Aral Gölü, aşırı
sıcakların da etkisiyle yaşanan yoğun buharlaşma yüzünden hızla kurumaya
başlamıştır. Ayrıca suların
azalmaya başladığı dönemde sulu tarımın yapıldığı bölgelerde kimyasal ilaçlar
aşırı kullanılmıştır. Bu yüzden sular kirlenmiş, göldeki su seviyesi düşerek
ortaya zehirli bir çöl çıkmıştır.
Yanlış doğal kaynak kullanımıyla Aral Gölü'nde meydana gelen olumsuzluklar:
*Son 30 yıl içinde Aral Gölü alanının %40'ı, hacminin ise %75'i kayboldu.
*Rüzgâr erozyonunun etkisiyle göl çevresinde binlerce kilometre kare
genişliğinde zehirli bir çöl meydana geldi.
*Tuzlanma sonucu tarım alanları kullanılamaz hâle geldi.
*Bölgede kış mevsimi eskiye göre daha erken başladı, daha sert geçti.
*Liman ve tersanelerin bulunduğu yerler günümüzde gemi mezarlığı hâline geldi.

DOĞAL KAYNAKLARIN DEĞERİ VE KULLANIMININ DEĞİŞİMİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

DOĞAL KAYNAKLARIN DEĞERİ VE KULLANIMININ DEĞİŞİMİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Doğal kaynakların insan için önemi, zaman ve mekâna göre değişmektedir. Doğal
kaynakların insan için öneminin, zaman ve mekâna göre değişiminde insanın zaman
içinde değişen ihtiyaçları, doğal kaynakların kalitesi ve tüketim hızları
etkilidir. Örneğin, su, ilk dönemlerde sulama amaçlı kullanılırken günümüzde
enerji üretimi, turizm, sanayi ve teknolojinin gelişmesinde önemli rol
oynamaktadır. Dolayısıyla ülkelerin sanayi ve teknolojideki gelişmişlikleri,
sahip oldukları doğal kaynakların değerleri için belirleyici olmaktadır.
İnsanın Neolitik Çağda toprağı ekip biçmeye başlamasıyla tarım toprakları doğal
bir kaynak olarak önem kazanmaya başlamıştır. Tarım arazilerinin bu önemi,
nüfusun artmasına paralel olarak giderek büyümüştür. Artan ihtiyaç ve teknolojik
imkânlar ilkel tarımdan sulu tarıma geçişle birlikte ziraat faaliyetlerinde
modern tarım tekniklerinin kullanılmasını gerekli kılmıştır.
Doğal kaynakların en önemlilerinden biri de ormanlardır. Ormanlar önceleri
çoğunlukla tahrip edilerek kullanıyordu. Günümüzde orman tahribi olan sahalarda
ağaçlandırma yapılması ya da ormanların koruma altına alınması gibi
uygulamalarla ormanlardan faydalanılmaya çalışılmaktadır.
Doğal kaynaklara olan talep gelişen teknolojiye ve ihtiyaçlara bağlı olarak
zaman içinde değişmiştir. Doğal kaynaklara esas önemini kazandıran faktörler
dünya nüfusunun artışı ve çağdaş sanayideki teknik gelişmelerdir.
Taş kömürüne yöneliş,XIX. yüzyılda Batı ülkelerine yayılan (Avrupa,
Anglo-Amerika ülkeleri) yüksek fırınlar ve gelişen demir-çelik sanayisi ile
başlamıştır. Demir-çelik endüstrisi, öncelikle demir cevheri ve maden kömürü
kaynaklarına gerçek ekonomik değerini kazandırmıştır.Maden kömürü yatakları Batı
sanayi uygarlığının gelişmesinin temelini oluşturan ve büyük ölçekte kullanılan
ilk yakıttır.
Demir-çelik sanayisindeki gelişmeler, maden kömürü üretimini de teşvik
etmektedir. Demir cevheri yaklaşık XVIII. yüzyıl başlarına kadar Batı
ülkelerinde odun kömürü enerjisinden yararlanılarak ergitiliyordu. Bu nedenle de
cevher işleme atölyeleri ABD, İngiltere, İsveç ve diğer Batı ülkelerinde orman
bölgeleri ve yakınlarındaki demir cevheri yatakları çevresinde toplanmıştı.Odun
kömürünün enerji kaynağı olarak kullanılmasının ormanların alabildiğine tahrip
edilmesi gibi sakıncaları vardı.Demir-çelik sanayisindeki gelişmeler önce
İngiltere'de daha sonra bazı Avrupa ülkeleri ve ABD'de demir cevherini maden
kömürü ile ergitme denemelerinin başlamasına yol açmıştır.
İlk yüksek fırın, 1745 yılında İngiltere'de kurulmuştur. Bu tarihten sonra maden
kömürü giderek demir-çelik endüstrisinin vazgeçilmez bir enerji kaynağı durumuna
gelmiştir. XX. yüzyıl başlarında petrol, elektrik (beyaz kömür) ve nükleer
enerji, sanayi faaliyetlerinin kömüre bağımlı olmasını önlemiştir. Örneğin,
demir-çelik endüstrisinde başta gelen ülkelerden olan İsveç, demir madeni
yatakları yönünden zengindir. İsveç'te kömürün bulunmaması nedeniyle demir-çelik
endüstrisinde yüksek fırınların çalıştırılmasında elektrik enerjisi
kullanılmaktadır. Bundan dolayı İsveç'te çelik üretimi pahalıya mal olmaktadır.
İçten yanmalı ve içten patlamalı motorların icadı,petrolün termik güç olarak
önemini artırmıştır. 1937'de jet motorunun icadı ile jet yakıtına olan ihtiyaç,
petrolün daha da değerlenmesine yol açmıştır. Zamanla dizel motorlar ve gaz
türbinleri ile elektrik üretilmiştir.
Kömürün sanayideki önemli rolü bugün bile devam etmektedir. Dünya'daki kömür
üretiminin % 69'u elektrik üretimi amacıyla kullanılmaktadır. Gelecekte elektrik
üretiminde kömürün payının azalacağı, doğal gazın payında ise önemli artışların
olacağı tahmin edilmektedir. Buna karşın kömürün elektrik üretiminde en çok
kullanılan yakıt olma niteliğinin değişmeyeceği öngörülmektedir.
Bölge ya da ülkelere göre maden kömürünün kullanımı değişiklikler gösterir.
Örneğin, enerji elde etmede katı yakıtlar, petrol alanı olan Orta Doğu (%1,5) ve
Latin Amerika'da (%5,4) en düşük orana, Çin (%7,5) ve Asya'nın geri kalan
kesimlerinde (%43,7) ise en yüksek orana ulaşmaktadır. Günümüzde Çin, Hindistan,
Güneydoğu Asya ve Güney Amerika'da metal sanayisinin gelişmesi kömür tüketimini
arttırmıştır.

DOĞAL KAYNAK KULLANIMININ FARKLI OLMASININ ÇEVRESEL SONUÇLARI KONUYA BAŞLARKEN SAYFA 206 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

DOĞAL KAYNAK KULLANIMININ FARKLI OLMASININ ÇEVRESEL SONUÇLARI KONUYA BAŞLARKEN SAYFA 206 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
1.Her ülkenin doğal kaynaklarının potansiyeli eşit değildir. Bunun nedenlerini
sınıfta tartışınız.
Ülkelerin coğrafi konumu ve yüzölçümleri,jeolojik geçmişi,iklim
özellikleri,yerşekli özellikleri,ülkelerin gelişmişlik düzeyi ve doğal
kaynakların geçmişteki kullanımı doğal kaynakların potansiyelinin farklı
olmasına yol açar.
2.Ülkelerin doğal kaynak kullanımının meydana getirdiği olumlu ve olumsuz
çevresel sonuçlar nelerdir?
Olumsuz Sonuçlar:Doğal kaynak kullanımı hem kaynağın hızla tüketilmesine sebep
olmakta hem de coğrafi çevreye ve sonuç olarakta insane zarar vermektedir.
Olumlu Sonuçlar:Sanayi ve diğer ekonomik faaliyetler gelişir ve değişir.
İnsanların ihtiyaçlarının karşılanması ve daha rahat yaşaması sağlanır.Doğal
kaynaklar yönünden zengin ülkeler ekonomik gelir elde eder.

DOĞAL KAYNAK KULLANIMININ FARKLI OLMASININ ÇEVRESEL SONUÇLARI LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

DOĞAL KAYNAK KULLANIMININ FARKLI OLMASININ ÇEVRESEL SONUÇLARI LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri ile doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı
ve azami faydalanmanın sağlanması konusundaki çalışmalar paralellik gösterir.
Geri kalmış ülkeler, zengin doğal kaynaklara sahip olsalar bile teknolojik
imkânsızlıklar sebebiyle azami kullanım ve sürdürülebilir faydalanmadan uzak
yöntemlerle doğal kaynak kullanımını gerçekleştirmektedir. Yetersiz, hatalı ve
eski teknolojilerin uygulandığı doğal kaynak kullanımı hem kaynağın hızla
tüketilmesine sebep olmakta hem de coğrafi çevreye zarar vermektedir.
Siyanürlü altın üretimi eski, yetersiz teknolojiler ile gerçekleştiridiğinde su
ve toprak kirliliğine, insan, hayvan ve bitki sağlığını tehdit edecek çevresel
bozulmalara neden olmaktadır.
Düşük kalitedeki kömürün kullanılması hava ve toprak kirliliği ile insan, hayvan
ve bitki hayatında zararlı çevresel etkilere neden olmaktadır. Sanayileşmiş
ülkeler temiz kömür teknolojilerini uygulayarak enerji verimliliğini arttırmakta
ve kömürün neden olduğu çevre gaz emisyonlarını azaltmaktadır.
Ormanlar,odun ham maddesi gibi çok değişik ürünler ve hizmetlerle topluma fayda
sağlamaktadır.Aşırı ve yanlış kullanımlar sonucunda orman alanları gün geçtikçe
daraltılmış, tahrip edilmiştir. Hatalı ormancılık faaliyetleri ile orman
ürünlerinin üretimi, geri kalmış ya da gelişmekte olan ülkelerde sıklıkla
uygulanmaktadır. Bu ülkelerde orman ürünlerine olan ihtiyaç karşılanırken
meydana gelen orman tahripleri; coğrafi çevrede erozyon, seyelan, sel, taşkın ve
kütle hareketlerine sebep olmakta, sonuçta afet niteliğinde olaylar meydana
gelmektedir.
***Doğal kaynak kullanımlarında imkânsızlıklardan kaynaklanan eski, yetersiz
yöntemlerin ve teknolojilerin kullanılması çevre sorunları oluşturarak can, mal
ve kaynak kayıplarına neden olmaktadır. Gelişmiş ülkelerdeki sanayi ve
teknolojik imkânların kullanılması hem doğal kaynaktan yüksek verim almak hem de
doğal kaynağın sürdürülebilir kullanımını sağlamak ve coğrafi çevresel
duyarlılık bakımından da çok önemlidir.

DOĞAL KAYNAK KULLANIMINDA ÇEVRE DUYARLILIĞI LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

C. DOĞAL KAYNAK KULLANIMINDA ÇEVRE DUYARLILIĞI LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
"Doğal kaynak kullanımında çevre duyarlılığı" konusu için Nil Nehri üzerindeki
Aswan (Asuan) Barajı (1968'de inşa edildiğinde "Mühendislik Harikası" olarak
nitelendirilmişti) ve Çin'deki Yangçe Nehri üzerinde inşası devam eden Üç Boğaz
Barajı (Yapımı 1993 yılında başlamış, 2009 yılında tamamlanması planlanmıştır)
örneklerini inceleyelim.
ÜÇ BOĞAZ BARAJI
Amacı:*Sel baskınlarını kontrol etmek,*Taşkın tehdidinden korumak
*Elektrik elde etmek
Yarattığı Sorunlar:
*Tarihî ve güncel pek çok yerleşim yeri sular altında kalmıştır.
*Bu mekânlarda yaşayan bir milyondan fazla kişi yer değiştirmiştir.
*İnşaat sırasında yükselen sular balıkların hareketini etkilemektedir.
*Az rastlanan bitki türlerinin daha sonra ortadan kalkmasına neden olacaktır.
*Kontrol eksikliği hâlinde, endüstri ve kanalizasyon atıkları ile baraj gölünde
su kirliliğine yol açılabilir.
*Nehir, her yıl 523 ton alüvyon taşımaktadır. Akış yavaşlayınca bu maddeler
baraj gölünde tortul birikimi oluşturacaktır. Bu tortulların deltaya ulaşamaması
tarım alanlarının verimini azaltacaktır.
*Baraj inşaatı sırasında barajın yaban hayatı üzerine olumsuz etkisi
görülmüştür.
*6 büyüklüğünde depremler yaratan iki önemli fay hattı yakınında inşa edildiği
için tektonik risk altındadır.
ASWAN BARAJI
Amacı
*Taşkınları kontrol etmek *Yeni açılan tarlaları sulamak
*Tarımsal üretimi arttırmak *Mısır'ın elektrik ihtiyacının yarısını karşılamak
Yarattığı Sorunlar
*Nil'in getirdiği alüvyonlar, baraj gölünde biriktiği için nehir vadiyi
besleyememekte bu yüzden gübre talebi artmaktadır.
*Alüvyal topraklar bakımından son derece zengin olan ülkede, çok fazla gübre
kullanılmaktadır.
*Tarımsal üretim, nüfus artışının baskısıyla yetersiz kalmış ve Mısır, gıda
maddesi dış alımı yapar duruma gelmiştir.
*Nehrin sağladığı besleyici maddeler gelmediği için Akdeniz kıyılarında sardalya
balığı üretimi azalmıştır. Aynı nedenle plankton ve organik karbon miktarı
azaldığından Doğu Akdeniz kıta şelfi boyunca su-gıda zinciri de kırılmıştır.
*Nil Deltası şiddetli erozyon ve tuz birikimine maruz kalmıştır.
*Mısır'da parazitlere bağlı hastalıklar artış göstermiştir.
Barajların faydaları:
Eğer barajlar coğrafi koşullar dikkate alınarak projelendirme ve kullanım
stratejileri geliştirilerek inşa edilirse:
*Yenilenebilir enerji üretim ve tüketimine imkân verir.
*Doğal çevrede kirliliğe neden olmayan enerji üretimini sağlar.
*İlk yatırımdan sonra sadece bakım maliyeti olması sebebi ile ucuz bir enerji
kaynağıdır.
*Suyun kontrol ve yönetimine imkân vererek zararlarından korunma, sudan daha
fazla faydalanma, yılın her mevsiminde suyu kullanabilme imkânı verir.
*Sosyal, kültürel ve sportif faaliyetler için geniş imkânlar sağlar.
**İnşaatlar yoluyla yer şekillerinin yüzyıllardan beri değiştirilmesi, doğal
kaynak kullanımının sağladığı imkân ve imkânsızlıklara bağlı olarak meydana
gelmektedir. İnsanlar yaşadıkları mekânı ihtiyaçları doğrultusunda ve
ülkelerinin doğal kaynak potansiyelleri ölçüsünde kullanıp şekillendirir. Göl ya
da denize yakın olan şehirlerin çoğu özellikle Japon şehirleri ve Hong Kong gibi
şehirsel arazi sıkıntısı içinde olanlar, denizden arazi kazanmak üzere dolgu
yoluyla sahalarını genişletmektedir. Ancak bu alanlarda önemli miktarda arazi
kazanılırken zengin balık alanları ya da ekolojik bakımdan değerli bataklıklar
ortadan kalkmaktadır. Japonya'da denizden arazi kazanma faaliyetlerinin en yoğun
olduğu yer Kobe şehri kıyılarıdır.

ETKİNLİK SAYFA 201 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

ETKİNLİK SAYFA 201 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
1.Kobe örneğinden hareketle kıyı alanlarının doldurularak kullanılmasının fayda
ve zararlarını çevresel bakış açısı ile sınıfta tartışınız.
Önemli miktarda arazi kazanılır.Bu araziler yerleşme,ulaşım ve ekonomik
faaliyetler için kullanılır.Çevre de ve özellikle deniz yaşamına geri
dönülemeyecek zararlar verir.Zengin balık alanları ya da ekolojik bakımdan
değerli bataklıklar ortadan kalkar.
2.Kobe'nin şehirsel gelişimi ile kıyı alanlarının kullanımı arasındaki ilişkiyi
aşağıdaki resimlerden faydalanarak tartışınız. ....
Nüfusun büyük bir kısmı güneyde Kobe Körfezi ile kuzeyde Rokko Dağları arasında
yaklaşık 2-4 km genişliğinde ve 30 km uzunluğundaki dar bir kıyı şeridi üzerinde
yaşamaktadır. Bu durum, denizden arazi kazanmayla ilgili olan "Dağdan Denize"
projesinin uygulanmasını zorunlu kılmıştır . Proje, 1960 yılında şehrin hemen
kıyısındaki küçük alanların doldurulmasıyla başlamıştır. Kazanılan arazinin tümü
sanayi ve liman faaliyetlerine ayrılmıştır.1980 yılında ise kıyıdan biraz açıkta
bir ada oluşturmak amacıyla daha büyük bir proje uygulanmaya başlandı. Şehrin
gerisinde yer alan Rokko Dağlarından çıkarılan taş ve toprak kıyıya taşınarak
gemiye yüklenmiş ve yaratılması düşünülen arazi, deniz seviyesinde belirinceye
kadar Kobe Körfezi'nin sularına boşaltılmıştır. Günümüzde bu adaya ek olarak
Rokko Adası ve Kobe Körfezi'nin güneyinde uluslararası uçuşlar için yeni bir
havalimanı inşa edilmiştir. Yeni oluşan sahalarda 20 bin kişiyi barındırabilecek
dükkân, park, okul vb. olanaklara sahip yüksek binalar yer almaktadır. Projenin
bir diğer etkisi de Rokko Dağlarında taş ve toprak çıkarımı sonucu
düzleştirilmiş alanlarda "Suma Yeni Şehri" adıyla çok büyük yeni bir şehirsel
mekân oluşturulmasıdır.

DOĞAL KAYNAKLARIN DEĞERİ VE KULLANIMININ DEĞİŞİMİ KONUYA BAŞLARKEN SAYFA 203 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

DOĞAL KAYNAKLARIN DEĞERİ VE KULLANIMININ DEĞİŞİMİ KONUYA BAŞLARKEN SAYFA 203 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
1."Zaman" faktörünü doğal kaynak kullanımı anlamında tartışınız.
Zaman içinde doğal kaynakların kullanım alanları ve şekilleri değişirken aynı
zamanda da doğal kaynakların kullanımı artmıştır.
2.Nüfusun özelliklerinin doğal kaynak kullanımını nasıl etkilediğini sözlü
olarak ifade ediniz.
Nüfusun eğitim düzeyi,kültürü ve gelir durumu doğal kaynakların kullanımını
etkilemektedir.Doğal kaynaklar, eğitim ve gelir düzeyi yüksek ülkelerde daha
akılcı bir şekilde,uzun süreli ve çevreye en az zarar verecek şekilde
kullanılmaktadır.

Doğal Kaynakların Kullanımında Farklılıkların Ortaya Çıkmasında Etkili olan Faktörler LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

Doğal Kaynakların Kullanımında Farklılıkların Ortaya Çıkmasında Etkili olan
Faktörler LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF:
1.Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri
2.Ülkelerin sosyal ve kültürel yapıları
3.Ülkelerin gelenek ve görenekleri ile alışkanlıkları
4.Doğal kaynağın verimliliği ve rezervi
Doğal Kaynakların Kullanımında Farklılıkların Olmasının Ortaya Çıkardığı
Sonuçlar:
1.Bazı ülke ve bölgelerde potansiyeli çok zayıf olsa dahi doğal kaynaklardan
azami şekilde faydalanılmaktadır. Japonya, Dubai, Hollanda gibi ülkelerde tarım
toprakları sınırlı olduğu hâlde teknoloji kullanılarak topraklardan üst düzeyde
yararlanma yoluna gidilmiştir. Bazı ülke ve bölgelerde ise yanlış yöntem ve
yetersiz teknolojilerin kullanılması ile çok yüksek potansiyele sahip doğal
kaynaklar kısa sürede tükenme seviyesine getirilmiştir.
2.Doğal kaynak kullanımında aşırıya kaçılması,doğal kaynakların kullanılamaz
hale gelmesi yada tükenmesine yol açmaktadır.
***Yukarıda ortaya çıkan olumsuz sonuçların önüne geçebilmek için doğal
kaynakların kullanımında bilim ve teknolojiden yararlanılmalı, doğal kaynakların
kullanımı planlı bir şekilde yapılmalı ve insana ve doğal çevreye etkileri iyi
hesaplanarak ona göre hareket edilmelidir.
ETKİNLİK: "Doğal kaynak kullanımının doğal çevre ile etkileşimi" hakkında
yorumlar yapınız.
Doğal kaynaklardan faydalanma sırasında uygulanan yöntem ve kullanılan
teknolojik imkânların çevresel şartlar ile uyumlu olması hem ilgili doğal
kaynağın sürdürülebilir kullanımı hem de coğrafi çevre üzerindeki olumsuz
etkisini engelleyecektir. Coğrafi çevrede bozulma, kirlenme ve geri kazanılması
imkânsız doğal kaynak kayıplarına neden olması, flora, fauna ve insan üzerindeki
olumsuz etkileri, hatalı doğal kaynak kullanımının çevresel duyarlılık ile
ilgili sorunları olarak özetlenebilir.
İnsanlar, doğal kaynakların kullanımında geri dönüşümü olmayan hatalar
yapmışlardır. Örneğin, verimli tarım alanlarını yerleşim birimlerine
çevirebilmek için doğal drenajı değişikliğe uğratmışlar, nehir kenarları boyunca
setler yaparak taşkın ovalarına yerleşmişlerdir. Oysaki bu setler olmasa, taşkın
ovaları taşkın sularını daha geniş alana yayarak gücünü ve yüksekliğini
azaltacaktır. Bir nehrin kenarları setlerle çevrildiğinde suyun akışı daha
hızlanır ve nehrin taşıdığı alüvyonlar taşkın ovasının verimini artırmak üzere
depolanamaz, setin içinde kalan dar kanalda birikir. Zamanla bu birikinti nehrin
yüksekliğini çevresindeki alana göre arttırır. Bu durum taşkın ovasına kurulmuş
olan yerleşme için felaket riskini de beraberinde getirmektedir.
Yukarıdaki örneklerde de görüldüğü gibi doğal kaynaklar hatalı kullanıldığında
çevresel etkiler yaratır ve doğal afetlere neden olur. Dünyanın en büyük
nehirleri kenarlarında setler yapılması çok yaygınlaşmıştır.

B. DOĞAL KAYNAK KULLANIMINA ÖRNEKLER LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

B. DOĞAL KAYNAK KULLANIMINA ÖRNEKLER LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
1. Mississippi Nehri: 1927'de Seller ve taşkınlarla çok büyük zararlara neden
olan Mississippi Nehri'nin suyunu kontrol altına almak için birçok baraj ve
belirlenen bir kanaldan akması için nehir üzerine kilometrelerce setler ve pompa
istasyonları inşa edilmiştir. Bu uygulamalarla istenen sonuca ulaşılamamış,
Mississippi Nehri çevresine zarar vermeye devam etmiştir.
2. Arkansas Nehri:Arkansas Nehri, Tulsa şehrinde sel ve taşkın afetleri
sonucunda önemli hasarlara neden olmuştur.1984'teki sel felaketinin ardından
Tulsa'nın Mingo Creek taşkın ovası boyunca bir dizi göl oluşturulmasına karar
verilmiş; bu göller, sel ya da taşkın olduğunda suların birikmesi için kuru
durumda bırakılmıştır. Göl tabanları da genellikle futbol ve beyzbol sahaları ya
da tenis kortlarıyla değerlendirilmiştir. Göller bir ağ hâlinde kurak zamanda
jogging yapmak için kullanılan yollarla birbirine bağlanarak suyun bir gölden
diğerine akışı sağlanmıştır. Ayrıca taşkın ovasındaki inşaat faaliyetleri de
sıkı bir denetim altına alınmıştır. Tulsa'da uygulanan bu tedbir sistemi, iyi
bir şekilde işlediğinden giderek bir ulusal model hâlini almaya başlamıştır.
Bazı doğal kaynakların potansiyellerinin giderek azalması, insanların
ihtiyaçlarının zaman içinde değişmesi doğal kaynaklara olan talebin de artmasına
neden olmuştur. Ayrıca nüfus artışı, sanayi ve teknolojinin gelişmişlik derecesi
de doğal kaynakların değeri ve kullanımı üzerinde belirleyici rol oynamaktadır.
Ülkelerin ekonomik seviyeleri ve sahip oldukları çevre bilincine göre doğal
kaynakların değeri ve kullanımına ait algılar değişiklik göstermektedir.
Örneğin, gelişmiş ülkelerden biri olan Finlandiya'da çeşitli ihtiyaçlar için
kesilen her ağaca karşılık yenisinin dikilmesi gerekmektedir

DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Tarih boyunca insanlar, doğal kaynakları kullanırken yaşadıkları mekânı ve
çevreyi çeşitli şekillerde değiştirmişlerdir. Tüm doğal kaynakların kullanımı
ile ilişkili sorunlarda olduğu gibi madencilikte de faaliyet türlerine bağlı
olarak çevre bozulmaları meydana gelmektedir. Örneğin, açık işletmelerden kömür
veya diğer madenlerin çıkarımı sırasında yüzey şekillerinin ve drenajın
değiştirilmesi, flora ve faunanın zarar görmesi bunlardan birkaçıdır . Çevre
düzenlemesi yapılarak hafriyat sırasında makineler, toprağın üst kısmını
içindeki tohumlar ve mikroorganizmalarla birlikte maden çıkarılmayan bir başka
yere bırakmaktadır.Fakat bu faaliyetler kömürün maliyetini arttırmaktadır.Ayrıca
kömürün yanmasıyla oluşan sülfür bileşikleri asit yağmurları hâlinde yeryüzüne
düşmekte ve havanın karbondioksit miktarını arttımaktadır. Bu durum insan
sağlığına zarar vermesinin yanında sulara karışarak diğer canlıların hayatı
üzerinde de olumsuz etkilere yol açmaktadır. Maden kömürü gittikçe artan enerji
açığını kapatmada büyük bir öneme sahip olacaktır. Ancak sözü edilen
zararlarından dolayı bugünkü kullanımı bazı gelişmiş ülkelerde
sınırlandırılmaktadır.
Yaşamın temel kaynağı olan su; tarımsal üretim, endüstriyel kullanım, enerji
üretimi, ulusal güvenlik gibi konularda önemli bir yere sahiptir.Suyun yeterli
ve uygun kalitede olması ekonomik ve sosyal kalkınma için de gereklidir.
Su, yenilenebilir bir kaynaktır. Ancak çok önemli bir doğal kaynak olan suyun
kıtlığı çölleşmeye, fazlası da sel ve taşkın afetlerine neden olmaktadır. Bu
problemlerin önemli bölümü suyun hatalı kullanımından kaynaklanmaktadır.

A. DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMINDA ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER NELERDİR? LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

A. DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMINDA ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER NELERDİR? LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
1.Doğal Kaynağın Potansiyeli
2.Kullanılan Yöntem ve Teknolojiler
3.İnsanların İhtiyaçları
1.Doğal Kaynağın Potansiyeli:Yeryüzündeki doğal kaynakların verimliliği her
yerde aynı değildir. Bir doğal kaynağın işletilebilirliği potansiyeline
bağlıdır.Doğal kaynağın verimliliği ve rezervi ise o doğal kaynağın
potansiyelini belirleyen özellikleridir.
2.Kullanılan Yöntem ve Teknolojiler: Doğal kaynakların kullanımında kullanılan
yöntem ve teknolojik farklılıklar, ülkelerin gelişmişlik seviyeleri ile de
doğrudan ilişkilidir. Gelişmiş ülkelerde doğal kaynaklar en verimli şekilde ve
maksimum fayda ile ondan en uzun süre faydalanılacak şekilde kullanılmaktadır.
Bunun için araştırma ve yatırımlar yapılmaktadır.Temiz su ve verimli topraklar
önemli doğal kaynaklardandır. Tarımda kullanılan yöntemler ve teknolojik araç
gereçler zaman içinde çok değişmiş ve ülkeden ülkeye hatta bölgeden bölgeye
farklılık göstermektedir. Tarla sürme teknikleri, sulama, hasat yöntemleri bu
tekniklerin uygulanmasında kulanılan alet ve diğer araçlar farklılığın temel
elemanlarıdır.
Az gelişmiş ülkelerde ise bu konudaki çabaların yetersizliği doğal kaynakların
kullanımında sorunlara neden olmaktadır.
3.İnsanların İhtiyaçları:İnsanın yaşamını sürdürebilmesi için yeryüzündeki doğal
kaynaklardan faydalanmaya ihtiyacı vardır. Zamana bağlı olarak insanın
ihtiyaçlarının değişimi ile doğru orantılı bir şekilde bu kaynakların kullanımı
da artmakta ve çeşitlenmektedir.Madenler doğal kaynaklardandır. Örneğin, demir
çok eski dönemlerden bu yana insan yaşamında ihtiyaç duyulan önemli bir doğal
kaynak olarak kullanılmaktadır. Bor madeni ise teknolojik gelişime bağlı olarak
günümüzde kullanılmaya başlanmış ve kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır.
ETKİNLİK: Ülke ve bölge ölçeğinde doğal kaynak kullanımındaki farklı
uygulamaların sebeplerini, olası sonuçlarını ve çözümüne yönelik yapılması
gerekenleri tartışarak maddeler hâlinde özetleyiniz.

KONUYA BAŞLARKEN DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI SAYFA 195 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

KONUYA BAŞLARKEN DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI SAYFA 195 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
1.Doğal kaynakların farklı amaçlarla kullanılmasının nedenleri söyleyiniz:
a.Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri
b.Ülkelerin sosyal ve kültürel yapıları
c.Ülkelerin gelenek ve görenekleri ile alışkanlıkları.
2.Doğal kaynakların önemi her ülke için aynı mıdır?
Bazı ülkeler için bazı doğal kaynakların önemi daha fazladır.

ETKİNLİK SAYFA 194 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

ETKİNLİK SAYFA 194 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Buhar makinesinin icadı ile önemi artan doğal kaynak Kömür,
Dinamonun icadı ile önemi artan doğal kaynak Akarsular,
Neolitikte hayvanların evcileştirmesi ile önemi artan doğal kaynak Toprak,
Gemi yapımının yaygınlaşması ile önemi artan doğal kaynak Orman,Okyanus ve denizler,
Gezip, görme isteği ile önemi artan doğal kaynak dağ, göl, plaj, mağara, çağlayan gibi doğal güzellikler

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARININ CEVAPLARI SAYFA 187 DOĞAL KAYNAKLARIN KEŞFİ, KULLANIMI VE İNSAN FAALİYETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ 6.BÖLÜM LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARININ CEVAPLARI SAYFA 187 DOĞAL KAYNAKLARIN KEŞFİ, KULLANIMI VE İNSAN FAALİYETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ 6.BÖLÜM LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
1.Hollanda'nın gelişmiş ülkeler sınıfında olması tarımı nasıl etkilemiştir ?
Tarımda modern yöntemler kullanılmaktadır.Tarımda çalışan kişi sayısı
az,makineleşme fazla ve verim yüksektir.Sınırlı olan arazisine rağmen tarımsal
üretimde dünyanın sayılı ülkelerinden biridir.Tarım konusunda bu ülkede yapılan
bilimsel çalışmalara önem verilmesi tarımsal faaliyetlerin dahada gelişmesini
sağlamıştır.Ayrıca gelişmiş ülke olması tarımda verilen teşviklerin oranının
yüksek olmasını ve ürettiği ürünlerin uluslararası alanda saygınlık kazanmasını
ve bu ürünlere olan talebin artmasını sağlamıştır.
2.Sanayi Devrimi eğer bizim ülkemizde başlasaydı şu anki sosyoekonomik yapımız
nasıl olurdu ?
Gelişmiş bir ülke olurduk,nüfusumuzun büyük bir kısmı sehirlerde yaşardı,köyden
kente göç olgusu bitmiş olurdu.Nüfusumuzun büyük kısmı sanayi ve hizmet
sektörlerinde çalışıyor olurdu.İnsanlarımız refah içinde yaşardı.Yetişkin ve
yaşlı nüfus oranı daha yüksek,nüfus artış hızı daha düşük olurdu.
3.Neden insanlar tatile gereksinim duyarlar?
Sanayileşme ile birlikte ortaya çıkan şehir yaşantısı ve stresli yaşam insanları
dinlenme,eğlenme ve sağlık gibi nedenlerle tatil yapmaya gereksinim duymasına
neden olmaktadır.
4.İnsanların sosyoekonomik durumlarıyla turizm ilişkisi nedir ?
İnsanların sosyoekonomik durumları geliştikçe turizm faaliyetlerine katılım
düzeyi artmaktadır.Çünkü turizm ekonomik bir olaydır; yani para ile
ilgilidir.İnsanların parasal durumları geliştikçe turizm faaliyetlerine olan
ilgisi artar.
5.Japonya'nın dünyanın en büyük sanayi güçlerinden biri olmasının nedenleri
nelerdir?
Bilime ve teknolojiye verilen önem,çalışkanlık,milli ve manevi değerlerini
korumaları,2. Dünya savaşından sonra en yeni teknoloji ile kurdukları
fabrikaları ile eski teknoloji ile kurulmuş fabrikalarla rekabette öne
geçmeleri,eğitime verilen önem,yüksek disiplin anlayışı,üretimde
verimlilik,modern sanayiyi kuracak ağır sanayi yatırımlarına önem verilmesi,
6.Japonya'nın nüfusunun kıyı bölgelerde yoğunluk göstermesinin nedenlerini
açıklayınız.
Topraklarının %70'ten fazlasının yerleşime elverişli olmayan dağlık alanlardan
oluşması nüfusun ova, alçak düzlükler ve kıyılarda toplanmasına yol
açmıştır.Ayrıca sanayi tesisleri de kıyılarda yer almaktadır.
7.Japonya'nın coğrafi özellikleri hakkında kısaca bilgi veriniz.
Japonya, Asya'nın doğu kenarı boyunca uzanan adalardan oluşan
Rusya,K.Kore,G.Kore ve Çin'e komşu olan bir adalar ülkesidir. Ülke doğu ve
güneyden Büyük Okyanus, kuzeyden Ohotsk Denizi, batıdan Japon Denizi ile
çevri­lidir. Japonya oldukça dağlık bir ülkedir. Japonya'da, volka­nik
faaliyetler, tayfunlar ve depremler gibi doğal felaketler Japonların günlük
yaşamın bir parçasıdır. Ülkenin dağlık ve engebeli olmasından dolayı
akarsularının boyu kısa, akışı hızlı ve hidroelektrik potansiyeli yüksektir.
Japonya'da muson iklimi egemendir . Ancak enleme ve yüksekliğe bağlı olarak
sıcaklık ve yağış şartlarında önemli farklılıklar ortaya çıkar.. Ormanlar ülke
topraklarının % 65'ini kaplar. Ülke nüfusunun yaklaşık % 79'u şehirsel nüfustan
oluşmaktadır. Eski başkent Kyoto hariç milyonluk şehirlerinin hepsi kıyıda yer
alır.
8.Sanayi Devriminin ilk kez İngiltere'de görülmesinin sebeplerini açıklayınız.
Önemli bir deniz gücüne sahip olması
Sömürgecilik yapmaları
Coğrafi konumunun uygun olması
Bilim ve sanata verilen önem
Devlet düzeninin getirdiği özgür ortam
Finans sektörünün gelişmiş olması
Parlamento, kapitalizm ilkeleri doğrultusunda iç piyasada özgür rekabeti
önleyici bütün engelleri kaldırmış olması
Kömür ve demir yönünden zengin yeraltı kaynaklarına sahip olması.
Sanayileşmenin gerektirdiği icatlar ve teknik buluşların bu ülkede
gerçekleşmesi.
9.Sanayi Devriminin İngiltere'nin nüfus dağılımı üzerinde ne gibi etkileri
olmuştur.
Nüfus kırdan kente doğru göç etmiş,sehir nüfusu artmış,kırsal nüfus
azalmıştır.Tarımda çalışanların oranı azalmış,sanayi de çalışanların oranı
artmıştır. Köylüler,sanayi şehirlerine (Manchester ,Liverpool ve Pennine Dağları
kenarındaki maden yatakları) göç etmişlerdir.
10.Sanayi Devriminde lokomotif olarak gösterilebilecek ham maddeler nelerdir?
Demir,kömür,petrol,pamuk
11.Modern tarımın yapılabilmesi için gerekli olan şartlar nelerdir?
Bilim ve Teknolojinin kullanımı,modern tarım makineleri ve gereçlerinin
kullanımı,toprak analizlerinin yapılmış olması,toprak reformunun yapılmış
olması,tarım bölgelerinin oluşturulmuş olması,çiftçinin bu konuda eğitimi ve
tarımsal teşviklerin verilmesi,kooperatifleşme,pazarlama sisteminin gelişmiş
olması
12.Hindistan'ın coğrafi özelikleri bu ülkede hangi tarımın ön plana çıkmasında
etkili olmuştur?
Ülkenin coğrafi özellikleri bol yağış alan Bengal Havzası'nda çeltik tarımı
yapılmasını sağlamıştır.Ayrıca; mercimek,şeker kamışı, tütün, pamuk,jüt, çay,
kahve, şeker kamışı,kauçuk,mısır üretimi oldukça fazladır. Tarım modern
yönemlerle yapılmamakta yani ekstansif yöntemler uygulanmaktadır.Tarım da
çalışan insan sayısı fazla,makineleşme sınırlı ve verim düşüktür.
13.Hollanda da tarım alanları nasıl genişletilmiştir?
Denizden toprak kazanıp toprak ıslahına giderek tarımsal alanlarını artırmıştır.

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE DOĞAL KAYNAKLAR VE DOĞAL KAYNAKLARIN ÖNEMİ NASIL ARTMIŞTIR? LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE DOĞAL KAYNAKLAR VE DOĞAL KAYNAKLARIN ÖNEMİ NASIL ARTMIŞTIR? LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
1.Taşlar: Paleolitik Çağda hayvanları avlamak ve tehlikelerden korunmak için
kesici yapımında sileks (çakmak taşı) ve obsidyen (volkan camı)
kullanılmış,böylece ilk madencilik ve ilk taş işçiliği ortaya çıkmıştır. İlk
yerleşmelerin kurulmasında su, çakmak taşı ve volkan camı gibi kaynakların
varlığı etkili olmuştur.
Neolitik Çağda çakmak taşı ve obsidyenin ticareti yapılmıştır. Bugün de taş
ticareti , süs taşları (elmas, yakut, zümrüt, lüle taşı, Oltu taşı vb.) ve yapı
taşları (mermer, granit vb.) gibi değişik kategorilerde sürdürülmektedir.
2.Metalik Madenler:Neolitik Çağda ,hematit boya malzemesi olarak
kullanılmıştır.İnsan önceleri doğadaki saf bakıra döverek işlemeye çalışmıştır.
Sonra bakırın ısıtıldığında daha kolay işlendiğini ve plastik özelliği
kazandığını gözlemlemiştir. Kalkolitik Çağda insanlar madenleri işlemek için
ısıdan yararlanmış ve bu adım günümüzdeki demir-çelik fabrikalarının temelini
oluşturmuştur.Önce gümüş ve kurşun daha sonra da altın yavaş yavaş tarihteki
yerini almıştır.
Bakır-kalay alaşımı olan tuncun bulunmasıyla Tunç Çağı (MÖ 3000-1200)
başlamıştır. Artık maden, galeriler açılarak yer altından çıkarılmıştır.
Demir Çağında (MÖ 1200-550) diğer metalik madenlerden daha az işlenmiş olmasına
rağmen demir, bu çağa adını vermiştir.
Metalik madenlerin el emeği ile işlenmesiyle bazı araç ve gereçler (demir saban,
atlı araba, tekerlek çemberi, bıçak, balta vb.) yapılmaya başlanmıştır.
3.Topraklar:Toprağın önemi Neolitik Çağdan günümüze kadar önemi giderek
artmıştır.Neolitik Çağda insan bitkilerin tarımını yapmıştır. Böylece Neolitik
Çağda tarım toprakları değer kazanmış, tarımla birlikte suyun önemi de
artmıştır.
Neolitik Çağda hayvanlar da evcilleştirilmesiyle birlikte çayır ve otlaklar da
önemli doğal kaynaklar durumuna gelmiştir. Tarımla beraber yerleşik hayata geçen
nüfus sayısı artmış ve artan nüfusun ihtiyacını karşılamak için doğal kaynaklar
ekonomik değer kazanmıştır.
Bu çağda insan,tarımsal ve hayvansal ürünleri, çevresindeki ham maddeleri
işleyerek günlük hayatında kullanmıştır. Yiyecek için kap yapımında önce taşlar
oyularak kullanılmış sonra kilin pişirilmesiyle çömlek keşfedilmiştir. Çömlek
üretimiyle kilin önemi artmıştır. Çömlek bu dönemin endüstri ürünüdür.
Maden Çağında sabanın icadı ile toprağın önemi bir kat daha artmıştır.
Sanayi Çağında önce pulluğun sonra traktörün icadı, toprağın önemi bir kat daha
artmıştır.Tarımda makinalaşma ile orman alanları ve meralar, tarım alanı olarak
açılmış ve kullanılmıştır.
4.Ormanlar:Paleolitik Çağda avcılık ve toplayıcılık yapan insan, çevredeki bitki
ve hayvan alanlarının zengin olduğu ormanları yaşam alanı olarak kullanmıştır.
Neolitik Çağda ısınmak, yemek pişirmek, kil fırınları için enerji üretmek ve
suda yüzen kütük ağaçlarıyla yolculuk yapmak için ormanlardan yararlanılmıştır.
Maden Çağından Sanayi Çağına kadar ormanlar maden ergitmede kullanılmıştır.
Fenikeliler ormanlardan gemiler yapmış ve denizlere açılmışlardır. Böylece
ormanların doğal kaynak olarak önemi artmıştır.
Johann Gutenberg'in matbaayı icat etmesiyle kitaplar yaygınlaşmaya başlamış,
böylece bilginin saklanması ve bilgi iletişimi için kâğıt önem kazanmıştır.
Ormanlar geçmişte olduğu gibi günümüzde de ısıtma, gemi yapımı, yemek pişirme,
mobilya yapımı, kağıt üretimi, demir yolları gibi pek çok alanda kullanılmaya
devam edilmektedir.
5.Su ve Rüzgâr: Orta Çağa kadar sulardan; sulama, kullanma suyu ve ulaşımda
yararlanılmıştır. Orta Çağda, su ve rüzgâr, değirmenlerin kanatlarını ve bu
kanatlara bağlı çarkları döndürmüştür. Böylece insanlar akarsulardan ve
rüzgârlardan enerji elde etmişlerdir. Bu enerjileri, doğrama, kâğıt
fabrikalarında ve tabakhanelerde kullanılmışlardır.Su değirmenleri, fabrikaları
harekete geçiren güç olmuş ve akarsuların önemi artmıştır.
Günümüzde rüzgârdan elektrik enerjisi üretiminde yararlanılmaktadır.
Dinamo kullanılarak elektirik üretilmesiyle su gücü giderek önem kazanmıştır. Su
gücü bakımından zengin bölgeler, sanayinin yoğunlaştığı alanlar durumuna
gelmiştir. Sonraları dalga ve gelgitin gücünden de elektirik enerjisi üretilmesi
yoluna gidilmiştir.
İnsanların beslenmesinde su ürünleri önemli rol oynamaktadır.Su ve su
ürünlerinin önemi giderek artmaktadır.
1956 'da Güneş enerjisinden elektrik üretimine başlanmıştır.
6.Kömür:Orta Çağ başlarında İngiltere'de kömür; evlerin ısıtılmasında, 1620
yıllarında ise demiri ergitmede kullanılmıştır. 1754 yılında Abraham Derby,
yüksek fırını icat etmiş, 1856 da Bessemer bu fırını geliştirmiştir. Ardından
taş kömürü demir-çelik sanayisi için vazgeçilmez bir enerji kaynağı olmuştur.
XVIII. yüzyılda buhar makinesinin icadı ve sanayide kullanılması ile kömür
enerji kaynağı olarak önem kazanmıştır. Buhar makineleri ilk olarak kâğıt
fabrikalarında kısa bir süre sonra ise trenlerde ve sonraki uygulamalarda kömür,
deniz ulaşımında kullanılmış, bu gemiler ile yük ve yolcu taşımacılığı
yapılmıştır. Böylece deniz ve okyanuslardan daha çok yararlanılmıştır.
7.Petrol:Yakın geçmişte önem kazanan doğal kaynaklar: petrol ve doğal gazdır.
Petrol MÖ 3200'de Mezopotamya'da asfalt ve harç, MÖ 1700'de Çin'de ısıtma aracı,
1815'te Çekoslovakya-Prag'da cadde aydınlatmasında kullanılmıştır. Alman
mühendisleri Daimler'in patlamalı motorları ve Diesel'in içten yanmalı motorları
icat etmesinden sonra petrol önem kazanmıştır.Buna ek olarak gelişen petrokimya
endüstrisi petrolün önemini daha da arttırmıştır.Çağdaş endüstri buhar makinesi
ve buhar gücüne bağımlı olmaktan kurtulmuştur. Yine termik güç santrallerinin
sadece kömüre bağımlı kalmasını önlemiş ve petrol ile doğal gaz, elektrik
enerjisi elde etmede büyük rol oynamıştır.
8. Turizm:Turizm, ll. Dünya Savaşı sonrası ülkelere döviz sağlayan önemli bir
sektör durumuna gelmiştir. Sanayileşme hareketine bağlı olarak, bireylerin,
ekonomik gelirinin artması ve sahip olunan tatil haklarına bağlı olarak turizm
gelişmiştir. Bugün dağ, göl, plaj, mağara, çağlayan gibi ilgi çeken oluşumlar
turizmde doğal kaynak olarak kullanılmaktadır.

DOĞAL KAYNAKLARIN KEŞFİ, KULLANIMI VE İNSAN FAALİYETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

DOĞAL KAYNAKLARIN KEŞFİ, KULLANIMI VE İNSAN FAALİYETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
PALEOLİTİK(KABA TAŞ ÇAĞI)
Keşifler ve İcatlar:Kesici aletler, taşlar (obsidyen, çakmak taşı gibi) icat
edilmiştir.
Ekonomik Faaliyetler:Avcılık, toplayıcılık ve taş işçiliği faaliyetleri
başlamıştır.
Önem Kazanan Doğal Kaynaklar:Avlanmak ve korunmak için gerekli aletlerin yapımı
için obsidyen ve çakmak taşı önem kazanmıştır.
MEZOLİTİK (YONTMA TAŞ ÇAĞI) NEOLİTİK (YENİ TAŞ ÇAĞI)
Keşifler ve İcatlar:Bazı bitkilerin yetiştirilmiş ve hayvanların
evcilleştirilmiştir.
Ekonomik Faaliyetler:Tarım ve hayvancılık faaliyetleri ve seramik yapımına
başlamıştır.
Önem Kazanan Doğal Kaynaklar:Tarım için verimli topraklar ve su, evcilleşen
hayvanlar için meralar, seramik için killi topraklar önem kazanmıştır.
KALKOLİTİK (MADEN ÇAĞI):
Keşifler ve İcatlar:Bakır, demir gibi madenler keşfedilmiş ve saban icat
edilmiştir.
Ekonomik Faaliyetler:Sabanın icadı ile tarım geniş alanlarda yapılmaya
başlanmış; madencilik ve maden işleme faaliyetleri başlamıştır.
Önem Kazanan Doğal Kaynaklar:Madenlerin keşfi ile maden yataklarının ve maden
işlenirken kullanılan suyun önemi artmıştır. Madenlerin ergitilmesi için
enerjiye ihtiyaç duyulmuş böylece ormanlar önem kazanmıştır.
SANAYİ ÇAĞI:
Keşifler ve İcatlar:Buhar makinesi,pulluk,dinamo,patlamalı motor ve içten
yanmalı motor icat edilmiştir.
Ekonomik Faaliyetler:Buhar makinesinin, dinamonun, dizel motorların icadı ile
sanayiye geçiş olmuştur.Pulluğun ve traktörün icadı ile tarımda büyük bir
gelişme yaşanmıştır.Turizm, XXl. yy. dan itibaren önem kazanmıştIr.
Önem Kazanan Doğal Kaynaklar:Buhar makinesinin icadı ile kömür ve demirin önemi
artmıştır.Pulluğun ve traktörün icadı ile çayır, otlak ve orman alanları tarla
hâline dönüştürülmüştür.
Dinamonun icadı ile akarsular önem kazanmış, elektrik üretilmiştir.
Dizel motorları ve gaz türbinleri ile elektrik enerjisi üretilmiş böylece doğal
gaz ve petrolün önemi artmıştır.II. Dünya Savaşı sonrası turizmin gelişmesi ile
doğal, tarihî güzellikler ve kültürel zenginlikler
ön plana çıkmıştır.
Sizce gelecekte hangi doğal kaynaklar önem kazanacaktır?
Su,toprak,ormanlar,petrol