BILL BAKER 04

Read More

Rusça Öğrenmek Zor mudur?

Bu sorunun, maalesef, şüphe götürmez tek ve basit bir cevabı var: Evet Rusça öğrenmek çok zordur.

Genellikle insanlar, Rusçanın en zor yanının alfabesi olduğunu düşünüyorlar. Aksine, en kolay yanlarından biri Kiril alfabesini öğrenmek. Altı üstü 32 sembol ve birkaç saat içinde ezberliyorsunuz. Bir süre karıştırmaya devam ediyorsunuz ama kısa sürede o da bitiyor.

Rusça zordur, çünkü dilbilgisi geniş ve karmaşıktır. Ayrıntısı, istisnası çoktur. Başlangıçta her yeni zor konuda bunu da öğreneyim, artık bana karada ölüm yok, diye düşündüm. Aylarca uğraşıp tam o konuyu çözdüm, dedim, karşıma yepyeni bir zorluk çıktı. İlk başta isim ve sıfatlarda cinsiyet zordu. Onu hallettim, isim, sıfat ve zamirlerin hallere (Падежы) göre çekilmesi çıktı. Onu halletmeye çalışırken tamamlanmış (совершенный вид) ve tamamlanmamış (несовершенный вид) fiiller. Bunları da çözdük, tamam artık dedim, hareket fiilleri (глаголы движения) ve edatlar (предлоги), sonra fiil sıfatları (причастия) ve fiil zarfları (деепричастия), etken ve edilgen cümleler, sayıların çekimi. Diyelim onlar da tamam, sırada ön ekler. Sonra bileşik cümlelerle ilgili ayrıntılar. Bu arada, sıfatların uzun ve kısa halleri… Sizin anlayacağınız, karada ölümsüz olmaktan ümidi keseli çok oldu. Artık her yeni zorlukta, tevekkül içerisinde “Allah beterinden saklasın. Bunda da yüzümüzü kara çıkartmasın.” deyip çalışmaya başlıyorum. Bu arada, bunları kağıt üzerinde çözmüş olmak, kullanırken de rahat kullanabileceğim demek değil. Öğreneli yıllar geçen konularda bile, konuşurken hala kekeleyip duruyorum. Bir türlü beyinden omuriliğe indiremedim.

Rusça zordur, çünkü sözcükler çok yabancıdır. Rusça, benim ikinci yabancı dilim. İlki İngilizce. Ondan sonra, bir ara, Fransızca öğrenmeye başlamıştım. Sonra Rusça öğrenmeye karar verip, Fransızcayı bıraktım. Fransızca da zordu, ama sözcük öğrenmesi daha kolaydı. Hem İngilizcesine benzer sözcükler var, hem de zaten Türkçeye Fransızcadan geçmiş sözcük çok. Ama Rusçada bunlar daha az. Rusça Hint-Avrupa dil ailesinden, Slav dilleri grubuna dahil. Bizim daha iyi tanıdığımız Latin dilleri ile ayrılmaları erken olmuş. O yüzden de ortak ve benzer sözcükler nispeten az. Örnek mi istiyorsunuz? Tren. Tren, sanki en azından Avrupa’da konuşulan dillerde benzer olmalı, diye düşünüyor, insan. Rusçası ‘poezd’ (поезд). Bu ne şimdi? Allah’tan daha çağdaş kavramlarda durum nispeten iyi. Pazarlamanın Rusçası ‘marketing’ (маркетинг). Ayrıca, Rusçada Türkçedeki gibi, bileşik sözcükler ve ekler yoluyla çok kelime türetiyorlar. Eğer ekler ve köklere hakimseniz, bu kolaylık, ilk kez görmüş olsanız bile sözcüğün anlamını tahmin edebiliyorsunuz. Ama sözcük bilginiz o kadar da iyi değilse, yandınız, çünkü bu tip sözcükler çok uzun oluyor ve öğrenmesi zaman alıyor.

Rusça zordur, çünkü kaynak azdır. Hele de seviye ilerledikçe iyi kitap bulmak çok zordur.

Yetti mi? Dahası da var ama burada bırakalım, dil öğreniyoruz, o kadar zorluk mutlaka olacak.

Bu kadar zor da niye uğraşıyorsun? Değiyor da ondan. Zor olması öğrenmekten zevk duymama engel değil. Yavaş yavaş okuduklarımı, dinlediklerimi, seyrettiklerimi anladıkça ve derdimi anlatmaya başladıkça büyük keyif alıyorum. Hem sadece o dili öğrenmekle kalmıyorum. İster istemez başka bir kültürü de keşfediyorum. Bunu da çok seviyorum.

Polyannacılık oynamaya gerek yok. Rusça zordur. Ama sizin için de benimki gibi veya bambaşka nedenlerden değiyorsa, öğrenin. Sabır ve emekle yavaş da olsa oluyor.

Read More

Rus İsimleri

Bir tek Rus romanı dahi okuduysanız, bilirsiniz, Rus isimleri karmaşıktır. Aynı kişiden onlarca farklı isimle bahsederler. İnsanın adı gibi basit bir konuyu nasıl bu hale getiriyorlar, bilmiyorum, ama bir şekilde başarıyorlar.

Rus isimleri üç kelimeden oluşur. Birincisi ad, üçüncüsü de soyad. Farklı olan ikincisi. O kelime baba adından türetilir. Bu isme Rusçada otçistva (отец kelimesinden отчество) deniyor. Bu kelime, x'in oğlu veya kızı demek. Rusya Başbakanı’nın adı ‘Vladimir Vladimiroviç Putin’ (Владимир Владимирович Путин). Babasının adı da Vladimir imiş. ‘Savaş ve Barış’ın ünlü yazarının adı ‘Lev Nikolayeviç Tolstoy’ (Лев Николаевич Толстой). Onun babasının adı da Nikolay imiş. Birine kibar hitap ederken ad ve baba adını birlikte kullanıyorlar. Tolstoy için kibar hitap tarzı Lev Nikolayeviç. Bu, bizdeki Aslıhan Hanım karşılığı oluyor.

Rusların kullanmayı çok sevdikleri bir de küçük isimleri oluyor. Küçük isim, her zaman isimden kısa olmayabiliyor. Şöyle örnekler var: Aleksandr (Александр) – Saşa (Саша – Benim ilk kez birine hitap ederken kullandığım kısa isim.), Aleksey (Алексей) – Alyoşa (Алёша – Karamazof Kardeşler’den hatırlayın.), Anna (Анна) – Anya (Аня), Natalya (Наталья) – Nataşa (Наташа; Maalesef bizde en çok bilineni. Ama ben bu ismi ‘Savaş ve Barış’tan hatırlamayı seviyorum.) Resmi olmadıkları, neredeyse her durumda, bu kısa ismi kullanmayı tercih ediyorlar. Bazen kısa isimleri de farklı farklı söyledikleri oluyor.

Yukarıdakilere ek olarak, gene yakın kişiler arasında, baba isminden gelen ikinci adı kısaltarak söyledikleri de oluyor. Mesela, ‘İvanoviç’, ‘İvaniç’ olabiliyor.

Bu kadar isim arasında Rus romanlarında kimin kim olduğunu anlamakta neden zorlandığınızı anladınız, değil mi?

Dikkat çekecek bir başka konu da, Rus kadın isimleri, ikinci isimleri ve soyadları ‘a’ veya ‘ya’ ile biter. Rusçada, Fransızca veya Almancada olduğu gibi, canlı-cansız, bütün isimlerde cinsiyet vardır. Bu değişiklik de ondan.

Günlük hayatta, genellikle, yabancılardan isim konusuna bu kadar hakim olmalarını beklemiyorlar. Örneğin, benim gördüğüm İngilizce kartvizitlerde ikinci isimlerini kullanmıyorlardı. Gene de emin olmak istediğiniz her zaman sorun, derim.

Umarım bu yazı hayatınızı biraz kolaylaştırmıştır.

Read More

Akıcı İngilizce Konuşturan Sistem; konusarakogren.com

Akıcı bir İngilizce ile konuşabilmek için önceliğinizi dilbilgisine değil pratik yapmaya vermelisiniz. İngilizce konuşmak için cümle kurarken kuralları düşünmek sizi yavaşlatacaktır. İngilizce konuşanların küçük bir bölümü dilbilgisi kurallarına dikkat eder. Kalıp ifadelerin ve kelime dağarcığının eş zamanlı olarak geliştirilmesi büyük avantajlar sağlayacaktır. İngilizce bir cümle kurmak için

Read More

hep genç kaldı bendeki resmin!

Ne zaman bir yakını ölse birinin, / Onu ilk-ölüm sanır kalır o. Ne zaman bir sevdiği ölse birinin, / Onu en-ölüm alır kalır o. 



Ne zaman bir saydığı ölse birinin, / Onu hep-ölüm bulur kalır o. Ne zaman bir-bildiği ölse birinin, / Onu son ölüm sayar kalır o. 



Ne zaman bir umduğu ölse birinin, / Onu yok-ölüm duyar kalır o. Ne zaman bir her şeyi ölse birinin, / Kendini ölümlerle yaşar kalır

Read More