Türkiye’de İklim Elemanları Türkiye’de Basınç ve Rüzgârlar BASINCIN DAĞILIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER LİSE COĞRAFYA 9.SINIF COĞRAFYA DERSİ KİTABI LİSE 1.SINIF
Türkiye, Dünya’da etkili olan büyük basınç merkezlerinin doğuş sahası olmamakla birlikte, etrafındaki merkezlerin etkisi altındadır. Ülkemiz konumundan dolayı kutuplar ve Ekvator arasında geçiş yolu üzerinde bulunur. Genel olarak kışın kutupsal, yazın ise tropikal hava kütlelerinin etkisi altındadır. Türkiye’de etkili olan başlıca basınç merkezleri şunlardır.
İzlanda Dinamik Alçak Basıncı
60° kuzey enlemleri üzerinde bulunan İzlanda ve çevresinde kış mevsiminde etkili olan basınç alanıdır. Özellikle Sibirya yüksek basıncı zayışadığında etkisi artar. Ülkemize, Avrupa ve Akdeniz üzerinden gelir ve bol yağış bırakır.
Sibirya Termik Yüksek Basıncı
Sibirya üzerinden gelen ve kış aylarında etkili olan basınç merkezidir. Kış mevsiminde ülkemiz soğuk ve kuru olan Sibirya yüksek basıncının etkisinde kalırsa kış mevsimi çok soğuk geçer. Kar yağışları artar.
Basra Termik Alçak Basıncı
Yaz aylarında Basra körfezi çevresinde sıcaklığın artmasıyla ortaya çıkar. Ülkemize Güneydoğu’dan sokularak sıcak ve kuru bir etki yapar.
Azor Dinamik Yüksek Basıncı
30° enlem üzerinde bulunan Azor adaları çevresindeki basınç merkezidir. Afrika’nın batısında bulunur. Ülkemizde yaz aylarında etkilidir ve bu mevsimin kurak geçmesine neden olur.
Rüzgârlar: Türkiye’de rüzgârlar; günlük ve yerel rüzgârlar olmak üzere ikiye ayrılır. Bu rüzgârların oluşmasında ülkemizin çevresindeki basınç merkezleri, yer şekilleri, yıllık ve günlük ısınma farklılıkları etkilidir. Ülkemizdeki günlük rüzgârlar meltemlerdir. Meltemlere Ege kıyılarımızda imbat adı verilir.
Türkiye’de etkili olan başlıca yerel rüzgârlar aşağıdaki gibidir;
Poyraz: Kuzeydoğudan esen bu rüzgâr; kışın soğuk ve sert, yazın ise serin ve kurudur. Genellikle fırtına şeklinde esen poyraz, kışın kar ve yağmur getirebilir. Çoğu zaman tipi karakterini kazanan kar fırtınası yolların kapanmasına neden olur.
Karayel: Kuzeybatıdan esen soğuk rüzgârdır. Marmara Denizi ve çevresiyle Karadeniz’de genellikle fırtına şeklinde etkili olur. Kış aylarında kar ve yağmur yağışları getirebilir.
Yıldız: Ülkemizde kuzeyden esen soğuk bir rüzgârdır. Kışın, kuzeyden esen yıldız kar ve yağmur getirebilir.
Lodos: Akdeniz, Ege ve Marmara kıyılarında etkili olan lodos, güneybatıdan esen sıcak ve kuru bir rüzgârdır. Estiği zaman sıcaklığı biraz yükseltir. Bu nedenle kış mevsiminde kar erimelerine neden olur.
Kıble: Güneyden esen sıcak yerel rüzgârdır. Akdeniz kıyılarında yer yer yamaç yağışlarına neden olurken, iç kesimlerde sıcak ve kuru etki yapar.
Etezyen: Yazın kuzey sektörlü olarak esen bu rüzgârlar serinletici bir etkiye sahiptir. Marmara ve Ege kıyılarımızda etkilidir. Zaman zaman Toroslan aşarak Akdeniz kıyılarına ulaşan etezyen, fön etkisi yaparak şiddetli sıcakların görülmesine neden olur.
Keşişleme: Yaz mevsiminde etkili olan bu rüzgâr, çölün sıcak havasını ülkemizin güneydoğusuna getirir. Güney ve güneydoğudan esen keşişleme, sıcak ve kuru karaktere sahiptir. Bu nedenle kavurucu sıcaklara yol açar. Aynı zamanda bitkileri kurutur ve buharlaşmayı arttırır.
COĞRAFYA 9 DERS KİTABICOĞRAFYA 9 DERS NOTLARI
COĞRAFYA 9.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI
COĞRAFYA 9.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA 9.SINIF ÖDEVİ
COĞRAFYA LİSE 1.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA LİSE 1.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI
Kayıtlar
