T.C. Anayasası 162. madde ne diyor acaba ? Merkezi bütçe tasarısı yılbaşından en az 75 gün önce genel kurula sunulur . Bütçe komisyonu kurulur . Bütçe komisyonunda iktidar parti veya gruplarına 25 üye , diğer üyelere temsilleri oranında üyelik hakkı verilir . Bütçe komisyonu 40 üyeden oluşur .Genel kurulda 55 gün sonra metin görüşülür ve de mali yılbaşına kadar karara bağlanır . Genel kurulda milletvekilleri görüşlerini görüşmeler sırasında açıklarlar ve oylama yapılır . Milletvekilleri , genel kurulda gider arttırıcı veya düşürücü önerilerde bulunamazlar .
anayasa etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
anayasa etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Anayasaya aykırılık nasıl ortaya çıkar ?
Anayasa , direkt olarak yasama , yargı , yürütme ve idareyi bağlayıcıdır . Bu bakımdan idarenin bir işlemi anayasaya uygun değilse o zaman idari yargı bu işlemi iptal eder . Fakat , idari işlem kanuna uygun fakat kanun anayasaya aykırı ise o zaman ya bu kanunla ilgili bir davada bireysel istek üzerine ya da kendiliğinden hakim Anayasa Mahkemesi ‘ ne anayasaya aykırılık iddiasıyla başvurur . Ve de mahkeme Anayasa Mahkemesi kararına uygun davranmak zorundadır .
Anayasanın çeşitleri nelerdir ?
Demokratik bir devlette idare , hukuka uygun davranmak zorundadır .
Anayasanın iki anlamı vardır : Maddi ve şekli anlamda . Maddi anlamda anayasa , devletin bütün işleyişini belirleyen kurallardır . Şekli anlamda ise anayasa , soyut kurallardan daha zor değiştirilen ve adına anayasa denilen metinde yer alan kurallardır .
Anayasanın sistemli işleyişi
Anayasanın sistemli işleyişi
Anayasaya Canım Feda !!!
Türk milletinin anayasa macerasını ne zaman başlattıklarını bir söylemek lazım . 1924 anayasası ile bir tufan kopmuştur . Yani büyük bir dönem başlamıştır . 1961 anayasası , 1982 anayasası ... derken işte bir dönemeçteyiz . Hâlâ ' 82 anayasası ile iş görmekteyiz . Düzeltmeler , değişiklikler ile kotarılmaya çalışılan bir anayasa ...
Kenan Evren o yıllar sanırım askeri bir yetkiye sahip ve tabir uygunsa " Paşa " olarak anılıyor . Yapılan değişiklikler ile ihtilal içindeki ülke bir dengeye kavuşturulmaya çalışılıyor . Belki de en sert tedbirler o zaman alınıyor Türkiye ' de . " Solcu " , " sağcı " gibi tabirler o zaman sıklıkla geçiyor konuşmalarda .
1961 anayasasından daha karışık ve içerikli bir anayasa hazırlanıyor . Sanırım ' 82 anayasasında 177 madde var . Yani cumhuriyet döneminin en sert dönemlerinden biri .
Annemler anlatırlardı : " Sokağa dahi çıkmak can güvenliği açısından riskli o zamanlar . " Aynı bu günkü Irak ' ta olduğu gibi . Ama o zaman çatışanlar ülkenin kendi vatandaşları . Irak ' ta ise daha çok ABD askerlerine karşı tavır alınıyor .
Parti üyesi olan , senatoda görev alamıyor . Parti kurmak yasak . Siyasi liderler göz hapsinde . Kimisi yargıya çıkmış durumda .
Okunulan gazeteye göre sizi yargılayan insanlar var . Canınızı korumak istiyorsanız sokağa çıkamaz , üniversiteye gidemezsiniz . Öyle bir ortamda Kenan Evren belki de en uygununu yapmış .
Diyebileceğim şudur ki siyasi dengeler yerine oturmamış durumda . 1982 anayasası , sıkı bir disiplin getiriyor . Bu sıkı disiplin içerisinde Güneydoğu Anadolu ' daki teröre karşı da bir mücadele sürdürülüyor . PKK ' nın başını çektiği terörün şehit ettiği nice insan var .
Böyle bir ortamı disipline etmek o kadar da kolay değil tabii ki . Belki askeri bir yönetim iş başında ama siyasi düzenin hakim olamadığı bir süreç bu dönem .
Kenan Evren , daha sonra 7 seneliğine cumhurbaşkanı oluyor . Ve Turgut Özal dönemi başlıyor . Siyasi bir rahatlama başlıyor . ANAP , o zaman % 50 ' ye yakın oy alıyor ve başka bir rakibin olmadığı arenada işe başlıyor .
İkinci seçimlerde de ANAP , yine tek başına iktidara geliyor . Ama bu dönem artık 1980 öncesi döneme nazaran daha rahat bir dönem .
Turgut Özal ' a suikast yapılıyor mecliste . Bir zarar olmadan kurtuluyor Turgut Özal .
Ekonomiyi rahatlatan önlemler alınıyor .
O zamanki Turgut Özal ' ın eleştiri aldığı noktalardan biri de kendi ailesinin gergin bir dönem geçirmesi ve onun bu duruma yeterince hakim olamaması .
Ama böyle bir dönemde zor bir Türkiye ' yi ileriye taşımanın da ağırlığını unutmamak gerek .
1982 anayasası ile başlayan bu dönem zamanın şartlarına göre eklemelerle bu güne kadar geliyor . Komple bir anayasa değişikliği 2007 ' ye geldiğimiz bu günlerde bence kaçınılmaz olmuş durumda . 1980 dönemi ile bu gün çok farklı . Kenan Evren ' in de dediği gibi " O günden bu güne değişen çok şey var . Berlin Duvarı kalktı , Sovyetler Birliği dağıldı ... "
ANAP , iktidara gelmeseydi belki de hâlâ dağınık bir Türkiye yaşayacaktık .
Çok partili siyasi hayat yeniden başladıktan sonra siyasi liderlerin ekonomideki istikrarsızlığı ve acemice tavırlar yüzünden enflasyon Turgut Özal ' dan sonra belli bir artan ivmeye sahip oldu . Bu durum yıllarca Türk milletinin belini bükmüştür .
Anayasa toplumu bağlayan kurallar dizisi olarak toplumun ihtiyaçlarıyla örtüşen bir görünüm almalıdır . Bizim böyle bir değişime bence gerçekten ihtiyacımız var .
Anayasanın bağladığı bütün insanlar anayasada söz sahibi olmalıdır . Anayasayı koyan varlık siyaset ve millet işbirliği olmalıdır .