Bayram Cigerli Blog

Bigger İnfo Center and Archive
  • Herşey Dahil Sadece 350 Tl'ye Web Site Sahibi Ol

    Hızlı ve kolay bir şekilde sende web site sahibi olmak istiyorsan tek yapman gereken sitenin aşağısında bulunan iletişim formu üzerinden gerekli bilgileri girmen. Hepsi bu kadar.

  • Web Siteye Reklam Ver

    Sende web sitemize reklam vermek veya ilan vermek istiyorsan. Tek yapman gereken sitenin en altında bulunan yere iletişim bilgilerini girmen yeterli olacaktır. Ekip arkadaşlarımız siziznle iletişime gececektir.

  • Web Sitemizin Yazarı Editörü OL

    Sende kalemine güveniyorsan web sitemizde bir şeyler paylaşmak yazmak istiyorsan siteinin en aşağısında bulunan iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime gecebilirisni

DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Tarih boyunca insanlar, doğal kaynakları kullanırken yaşadıkları mekânı ve
çevreyi çeşitli şekillerde değiştirmişlerdir. Tüm doğal kaynakların kullanımı
ile ilişkili sorunlarda olduğu gibi madencilikte de faaliyet türlerine bağlı
olarak çevre bozulmaları meydana gelmektedir. Örneğin, açık işletmelerden kömür
veya diğer madenlerin çıkarımı sırasında yüzey şekillerinin ve drenajın
değiştirilmesi, flora ve faunanın zarar görmesi bunlardan birkaçıdır . Çevre
düzenlemesi yapılarak hafriyat sırasında makineler, toprağın üst kısmını
içindeki tohumlar ve mikroorganizmalarla birlikte maden çıkarılmayan bir başka
yere bırakmaktadır.Fakat bu faaliyetler kömürün maliyetini arttırmaktadır.Ayrıca
kömürün yanmasıyla oluşan sülfür bileşikleri asit yağmurları hâlinde yeryüzüne
düşmekte ve havanın karbondioksit miktarını arttımaktadır. Bu durum insan
sağlığına zarar vermesinin yanında sulara karışarak diğer canlıların hayatı
üzerinde de olumsuz etkilere yol açmaktadır. Maden kömürü gittikçe artan enerji
açığını kapatmada büyük bir öneme sahip olacaktır. Ancak sözü edilen
zararlarından dolayı bugünkü kullanımı bazı gelişmiş ülkelerde
sınırlandırılmaktadır.
Yaşamın temel kaynağı olan su; tarımsal üretim, endüstriyel kullanım, enerji
üretimi, ulusal güvenlik gibi konularda önemli bir yere sahiptir.Suyun yeterli
ve uygun kalitede olması ekonomik ve sosyal kalkınma için de gereklidir.
Su, yenilenebilir bir kaynaktır. Ancak çok önemli bir doğal kaynak olan suyun
kıtlığı çölleşmeye, fazlası da sel ve taşkın afetlerine neden olmaktadır. Bu
problemlerin önemli bölümü suyun hatalı kullanımından kaynaklanmaktadır.

A. DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMINDA ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER NELERDİR? LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

A. DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMINDA ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER NELERDİR? LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
1.Doğal Kaynağın Potansiyeli
2.Kullanılan Yöntem ve Teknolojiler
3.İnsanların İhtiyaçları
1.Doğal Kaynağın Potansiyeli:Yeryüzündeki doğal kaynakların verimliliği her
yerde aynı değildir. Bir doğal kaynağın işletilebilirliği potansiyeline
bağlıdır.Doğal kaynağın verimliliği ve rezervi ise o doğal kaynağın
potansiyelini belirleyen özellikleridir.
2.Kullanılan Yöntem ve Teknolojiler: Doğal kaynakların kullanımında kullanılan
yöntem ve teknolojik farklılıklar, ülkelerin gelişmişlik seviyeleri ile de
doğrudan ilişkilidir. Gelişmiş ülkelerde doğal kaynaklar en verimli şekilde ve
maksimum fayda ile ondan en uzun süre faydalanılacak şekilde kullanılmaktadır.
Bunun için araştırma ve yatırımlar yapılmaktadır.Temiz su ve verimli topraklar
önemli doğal kaynaklardandır. Tarımda kullanılan yöntemler ve teknolojik araç
gereçler zaman içinde çok değişmiş ve ülkeden ülkeye hatta bölgeden bölgeye
farklılık göstermektedir. Tarla sürme teknikleri, sulama, hasat yöntemleri bu
tekniklerin uygulanmasında kulanılan alet ve diğer araçlar farklılığın temel
elemanlarıdır.
Az gelişmiş ülkelerde ise bu konudaki çabaların yetersizliği doğal kaynakların
kullanımında sorunlara neden olmaktadır.
3.İnsanların İhtiyaçları:İnsanın yaşamını sürdürebilmesi için yeryüzündeki doğal
kaynaklardan faydalanmaya ihtiyacı vardır. Zamana bağlı olarak insanın
ihtiyaçlarının değişimi ile doğru orantılı bir şekilde bu kaynakların kullanımı
da artmakta ve çeşitlenmektedir.Madenler doğal kaynaklardandır. Örneğin, demir
çok eski dönemlerden bu yana insan yaşamında ihtiyaç duyulan önemli bir doğal
kaynak olarak kullanılmaktadır. Bor madeni ise teknolojik gelişime bağlı olarak
günümüzde kullanılmaya başlanmış ve kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır.
ETKİNLİK: Ülke ve bölge ölçeğinde doğal kaynak kullanımındaki farklı
uygulamaların sebeplerini, olası sonuçlarını ve çözümüne yönelik yapılması
gerekenleri tartışarak maddeler hâlinde özetleyiniz.

KONUYA BAŞLARKEN DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI SAYFA 195 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

KONUYA BAŞLARKEN DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI SAYFA 195 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
1.Doğal kaynakların farklı amaçlarla kullanılmasının nedenleri söyleyiniz:
a.Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri
b.Ülkelerin sosyal ve kültürel yapıları
c.Ülkelerin gelenek ve görenekleri ile alışkanlıkları.
2.Doğal kaynakların önemi her ülke için aynı mıdır?
Bazı ülkeler için bazı doğal kaynakların önemi daha fazladır.

ETKİNLİK SAYFA 194 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

ETKİNLİK SAYFA 194 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Buhar makinesinin icadı ile önemi artan doğal kaynak Kömür,
Dinamonun icadı ile önemi artan doğal kaynak Akarsular,
Neolitikte hayvanların evcileştirmesi ile önemi artan doğal kaynak Toprak,
Gemi yapımının yaygınlaşması ile önemi artan doğal kaynak Orman,Okyanus ve denizler,
Gezip, görme isteği ile önemi artan doğal kaynak dağ, göl, plaj, mağara, çağlayan gibi doğal güzellikler

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARININ CEVAPLARI SAYFA 187 DOĞAL KAYNAKLARIN KEŞFİ, KULLANIMI VE İNSAN FAALİYETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ 6.BÖLÜM LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARININ CEVAPLARI SAYFA 187 DOĞAL KAYNAKLARIN KEŞFİ, KULLANIMI VE İNSAN FAALİYETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ 6.BÖLÜM LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
1.Hollanda'nın gelişmiş ülkeler sınıfında olması tarımı nasıl etkilemiştir ?
Tarımda modern yöntemler kullanılmaktadır.Tarımda çalışan kişi sayısı
az,makineleşme fazla ve verim yüksektir.Sınırlı olan arazisine rağmen tarımsal
üretimde dünyanın sayılı ülkelerinden biridir.Tarım konusunda bu ülkede yapılan
bilimsel çalışmalara önem verilmesi tarımsal faaliyetlerin dahada gelişmesini
sağlamıştır.Ayrıca gelişmiş ülke olması tarımda verilen teşviklerin oranının
yüksek olmasını ve ürettiği ürünlerin uluslararası alanda saygınlık kazanmasını
ve bu ürünlere olan talebin artmasını sağlamıştır.
2.Sanayi Devrimi eğer bizim ülkemizde başlasaydı şu anki sosyoekonomik yapımız
nasıl olurdu ?
Gelişmiş bir ülke olurduk,nüfusumuzun büyük bir kısmı sehirlerde yaşardı,köyden
kente göç olgusu bitmiş olurdu.Nüfusumuzun büyük kısmı sanayi ve hizmet
sektörlerinde çalışıyor olurdu.İnsanlarımız refah içinde yaşardı.Yetişkin ve
yaşlı nüfus oranı daha yüksek,nüfus artış hızı daha düşük olurdu.
3.Neden insanlar tatile gereksinim duyarlar?
Sanayileşme ile birlikte ortaya çıkan şehir yaşantısı ve stresli yaşam insanları
dinlenme,eğlenme ve sağlık gibi nedenlerle tatil yapmaya gereksinim duymasına
neden olmaktadır.
4.İnsanların sosyoekonomik durumlarıyla turizm ilişkisi nedir ?
İnsanların sosyoekonomik durumları geliştikçe turizm faaliyetlerine katılım
düzeyi artmaktadır.Çünkü turizm ekonomik bir olaydır; yani para ile
ilgilidir.İnsanların parasal durumları geliştikçe turizm faaliyetlerine olan
ilgisi artar.
5.Japonya'nın dünyanın en büyük sanayi güçlerinden biri olmasının nedenleri
nelerdir?
Bilime ve teknolojiye verilen önem,çalışkanlık,milli ve manevi değerlerini
korumaları,2. Dünya savaşından sonra en yeni teknoloji ile kurdukları
fabrikaları ile eski teknoloji ile kurulmuş fabrikalarla rekabette öne
geçmeleri,eğitime verilen önem,yüksek disiplin anlayışı,üretimde
verimlilik,modern sanayiyi kuracak ağır sanayi yatırımlarına önem verilmesi,
6.Japonya'nın nüfusunun kıyı bölgelerde yoğunluk göstermesinin nedenlerini
açıklayınız.
Topraklarının %70'ten fazlasının yerleşime elverişli olmayan dağlık alanlardan
oluşması nüfusun ova, alçak düzlükler ve kıyılarda toplanmasına yol
açmıştır.Ayrıca sanayi tesisleri de kıyılarda yer almaktadır.
7.Japonya'nın coğrafi özellikleri hakkında kısaca bilgi veriniz.
Japonya, Asya'nın doğu kenarı boyunca uzanan adalardan oluşan
Rusya,K.Kore,G.Kore ve Çin'e komşu olan bir adalar ülkesidir. Ülke doğu ve
güneyden Büyük Okyanus, kuzeyden Ohotsk Denizi, batıdan Japon Denizi ile
çevri­lidir. Japonya oldukça dağlık bir ülkedir. Japonya'da, volka­nik
faaliyetler, tayfunlar ve depremler gibi doğal felaketler Japonların günlük
yaşamın bir parçasıdır. Ülkenin dağlık ve engebeli olmasından dolayı
akarsularının boyu kısa, akışı hızlı ve hidroelektrik potansiyeli yüksektir.
Japonya'da muson iklimi egemendir . Ancak enleme ve yüksekliğe bağlı olarak
sıcaklık ve yağış şartlarında önemli farklılıklar ortaya çıkar.. Ormanlar ülke
topraklarının % 65'ini kaplar. Ülke nüfusunun yaklaşık % 79'u şehirsel nüfustan
oluşmaktadır. Eski başkent Kyoto hariç milyonluk şehirlerinin hepsi kıyıda yer
alır.
8.Sanayi Devriminin ilk kez İngiltere'de görülmesinin sebeplerini açıklayınız.
Önemli bir deniz gücüne sahip olması
Sömürgecilik yapmaları
Coğrafi konumunun uygun olması
Bilim ve sanata verilen önem
Devlet düzeninin getirdiği özgür ortam
Finans sektörünün gelişmiş olması
Parlamento, kapitalizm ilkeleri doğrultusunda iç piyasada özgür rekabeti
önleyici bütün engelleri kaldırmış olması
Kömür ve demir yönünden zengin yeraltı kaynaklarına sahip olması.
Sanayileşmenin gerektirdiği icatlar ve teknik buluşların bu ülkede
gerçekleşmesi.
9.Sanayi Devriminin İngiltere'nin nüfus dağılımı üzerinde ne gibi etkileri
olmuştur.
Nüfus kırdan kente doğru göç etmiş,sehir nüfusu artmış,kırsal nüfus
azalmıştır.Tarımda çalışanların oranı azalmış,sanayi de çalışanların oranı
artmıştır. Köylüler,sanayi şehirlerine (Manchester ,Liverpool ve Pennine Dağları
kenarındaki maden yatakları) göç etmişlerdir.
10.Sanayi Devriminde lokomotif olarak gösterilebilecek ham maddeler nelerdir?
Demir,kömür,petrol,pamuk
11.Modern tarımın yapılabilmesi için gerekli olan şartlar nelerdir?
Bilim ve Teknolojinin kullanımı,modern tarım makineleri ve gereçlerinin
kullanımı,toprak analizlerinin yapılmış olması,toprak reformunun yapılmış
olması,tarım bölgelerinin oluşturulmuş olması,çiftçinin bu konuda eğitimi ve
tarımsal teşviklerin verilmesi,kooperatifleşme,pazarlama sisteminin gelişmiş
olması
12.Hindistan'ın coğrafi özelikleri bu ülkede hangi tarımın ön plana çıkmasında
etkili olmuştur?
Ülkenin coğrafi özellikleri bol yağış alan Bengal Havzası'nda çeltik tarımı
yapılmasını sağlamıştır.Ayrıca; mercimek,şeker kamışı, tütün, pamuk,jüt, çay,
kahve, şeker kamışı,kauçuk,mısır üretimi oldukça fazladır. Tarım modern
yönemlerle yapılmamakta yani ekstansif yöntemler uygulanmaktadır.Tarım da
çalışan insan sayısı fazla,makineleşme sınırlı ve verim düşüktür.
13.Hollanda da tarım alanları nasıl genişletilmiştir?
Denizden toprak kazanıp toprak ıslahına giderek tarımsal alanlarını artırmıştır.

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE DOĞAL KAYNAKLAR VE DOĞAL KAYNAKLARIN ÖNEMİ NASIL ARTMIŞTIR? LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE DOĞAL KAYNAKLAR VE DOĞAL KAYNAKLARIN ÖNEMİ NASIL ARTMIŞTIR? LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
1.Taşlar: Paleolitik Çağda hayvanları avlamak ve tehlikelerden korunmak için
kesici yapımında sileks (çakmak taşı) ve obsidyen (volkan camı)
kullanılmış,böylece ilk madencilik ve ilk taş işçiliği ortaya çıkmıştır. İlk
yerleşmelerin kurulmasında su, çakmak taşı ve volkan camı gibi kaynakların
varlığı etkili olmuştur.
Neolitik Çağda çakmak taşı ve obsidyenin ticareti yapılmıştır. Bugün de taş
ticareti , süs taşları (elmas, yakut, zümrüt, lüle taşı, Oltu taşı vb.) ve yapı
taşları (mermer, granit vb.) gibi değişik kategorilerde sürdürülmektedir.
2.Metalik Madenler:Neolitik Çağda ,hematit boya malzemesi olarak
kullanılmıştır.İnsan önceleri doğadaki saf bakıra döverek işlemeye çalışmıştır.
Sonra bakırın ısıtıldığında daha kolay işlendiğini ve plastik özelliği
kazandığını gözlemlemiştir. Kalkolitik Çağda insanlar madenleri işlemek için
ısıdan yararlanmış ve bu adım günümüzdeki demir-çelik fabrikalarının temelini
oluşturmuştur.Önce gümüş ve kurşun daha sonra da altın yavaş yavaş tarihteki
yerini almıştır.
Bakır-kalay alaşımı olan tuncun bulunmasıyla Tunç Çağı (MÖ 3000-1200)
başlamıştır. Artık maden, galeriler açılarak yer altından çıkarılmıştır.
Demir Çağında (MÖ 1200-550) diğer metalik madenlerden daha az işlenmiş olmasına
rağmen demir, bu çağa adını vermiştir.
Metalik madenlerin el emeği ile işlenmesiyle bazı araç ve gereçler (demir saban,
atlı araba, tekerlek çemberi, bıçak, balta vb.) yapılmaya başlanmıştır.
3.Topraklar:Toprağın önemi Neolitik Çağdan günümüze kadar önemi giderek
artmıştır.Neolitik Çağda insan bitkilerin tarımını yapmıştır. Böylece Neolitik
Çağda tarım toprakları değer kazanmış, tarımla birlikte suyun önemi de
artmıştır.
Neolitik Çağda hayvanlar da evcilleştirilmesiyle birlikte çayır ve otlaklar da
önemli doğal kaynaklar durumuna gelmiştir. Tarımla beraber yerleşik hayata geçen
nüfus sayısı artmış ve artan nüfusun ihtiyacını karşılamak için doğal kaynaklar
ekonomik değer kazanmıştır.
Bu çağda insan,tarımsal ve hayvansal ürünleri, çevresindeki ham maddeleri
işleyerek günlük hayatında kullanmıştır. Yiyecek için kap yapımında önce taşlar
oyularak kullanılmış sonra kilin pişirilmesiyle çömlek keşfedilmiştir. Çömlek
üretimiyle kilin önemi artmıştır. Çömlek bu dönemin endüstri ürünüdür.
Maden Çağında sabanın icadı ile toprağın önemi bir kat daha artmıştır.
Sanayi Çağında önce pulluğun sonra traktörün icadı, toprağın önemi bir kat daha
artmıştır.Tarımda makinalaşma ile orman alanları ve meralar, tarım alanı olarak
açılmış ve kullanılmıştır.
4.Ormanlar:Paleolitik Çağda avcılık ve toplayıcılık yapan insan, çevredeki bitki
ve hayvan alanlarının zengin olduğu ormanları yaşam alanı olarak kullanmıştır.
Neolitik Çağda ısınmak, yemek pişirmek, kil fırınları için enerji üretmek ve
suda yüzen kütük ağaçlarıyla yolculuk yapmak için ormanlardan yararlanılmıştır.
Maden Çağından Sanayi Çağına kadar ormanlar maden ergitmede kullanılmıştır.
Fenikeliler ormanlardan gemiler yapmış ve denizlere açılmışlardır. Böylece
ormanların doğal kaynak olarak önemi artmıştır.
Johann Gutenberg'in matbaayı icat etmesiyle kitaplar yaygınlaşmaya başlamış,
böylece bilginin saklanması ve bilgi iletişimi için kâğıt önem kazanmıştır.
Ormanlar geçmişte olduğu gibi günümüzde de ısıtma, gemi yapımı, yemek pişirme,
mobilya yapımı, kağıt üretimi, demir yolları gibi pek çok alanda kullanılmaya
devam edilmektedir.
5.Su ve Rüzgâr: Orta Çağa kadar sulardan; sulama, kullanma suyu ve ulaşımda
yararlanılmıştır. Orta Çağda, su ve rüzgâr, değirmenlerin kanatlarını ve bu
kanatlara bağlı çarkları döndürmüştür. Böylece insanlar akarsulardan ve
rüzgârlardan enerji elde etmişlerdir. Bu enerjileri, doğrama, kâğıt
fabrikalarında ve tabakhanelerde kullanılmışlardır.Su değirmenleri, fabrikaları
harekete geçiren güç olmuş ve akarsuların önemi artmıştır.
Günümüzde rüzgârdan elektrik enerjisi üretiminde yararlanılmaktadır.
Dinamo kullanılarak elektirik üretilmesiyle su gücü giderek önem kazanmıştır. Su
gücü bakımından zengin bölgeler, sanayinin yoğunlaştığı alanlar durumuna
gelmiştir. Sonraları dalga ve gelgitin gücünden de elektirik enerjisi üretilmesi
yoluna gidilmiştir.
İnsanların beslenmesinde su ürünleri önemli rol oynamaktadır.Su ve su
ürünlerinin önemi giderek artmaktadır.
1956 'da Güneş enerjisinden elektrik üretimine başlanmıştır.
6.Kömür:Orta Çağ başlarında İngiltere'de kömür; evlerin ısıtılmasında, 1620
yıllarında ise demiri ergitmede kullanılmıştır. 1754 yılında Abraham Derby,
yüksek fırını icat etmiş, 1856 da Bessemer bu fırını geliştirmiştir. Ardından
taş kömürü demir-çelik sanayisi için vazgeçilmez bir enerji kaynağı olmuştur.
XVIII. yüzyılda buhar makinesinin icadı ve sanayide kullanılması ile kömür
enerji kaynağı olarak önem kazanmıştır. Buhar makineleri ilk olarak kâğıt
fabrikalarında kısa bir süre sonra ise trenlerde ve sonraki uygulamalarda kömür,
deniz ulaşımında kullanılmış, bu gemiler ile yük ve yolcu taşımacılığı
yapılmıştır. Böylece deniz ve okyanuslardan daha çok yararlanılmıştır.
7.Petrol:Yakın geçmişte önem kazanan doğal kaynaklar: petrol ve doğal gazdır.
Petrol MÖ 3200'de Mezopotamya'da asfalt ve harç, MÖ 1700'de Çin'de ısıtma aracı,
1815'te Çekoslovakya-Prag'da cadde aydınlatmasında kullanılmıştır. Alman
mühendisleri Daimler'in patlamalı motorları ve Diesel'in içten yanmalı motorları
icat etmesinden sonra petrol önem kazanmıştır.Buna ek olarak gelişen petrokimya
endüstrisi petrolün önemini daha da arttırmıştır.Çağdaş endüstri buhar makinesi
ve buhar gücüne bağımlı olmaktan kurtulmuştur. Yine termik güç santrallerinin
sadece kömüre bağımlı kalmasını önlemiş ve petrol ile doğal gaz, elektrik
enerjisi elde etmede büyük rol oynamıştır.
8. Turizm:Turizm, ll. Dünya Savaşı sonrası ülkelere döviz sağlayan önemli bir
sektör durumuna gelmiştir. Sanayileşme hareketine bağlı olarak, bireylerin,
ekonomik gelirinin artması ve sahip olunan tatil haklarına bağlı olarak turizm
gelişmiştir. Bugün dağ, göl, plaj, mağara, çağlayan gibi ilgi çeken oluşumlar
turizmde doğal kaynak olarak kullanılmaktadır.

DOĞAL KAYNAKLARIN KEŞFİ, KULLANIMI VE İNSAN FAALİYETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

DOĞAL KAYNAKLARIN KEŞFİ, KULLANIMI VE İNSAN FAALİYETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
PALEOLİTİK(KABA TAŞ ÇAĞI)
Keşifler ve İcatlar:Kesici aletler, taşlar (obsidyen, çakmak taşı gibi) icat
edilmiştir.
Ekonomik Faaliyetler:Avcılık, toplayıcılık ve taş işçiliği faaliyetleri
başlamıştır.
Önem Kazanan Doğal Kaynaklar:Avlanmak ve korunmak için gerekli aletlerin yapımı
için obsidyen ve çakmak taşı önem kazanmıştır.
MEZOLİTİK (YONTMA TAŞ ÇAĞI) NEOLİTİK (YENİ TAŞ ÇAĞI)
Keşifler ve İcatlar:Bazı bitkilerin yetiştirilmiş ve hayvanların
evcilleştirilmiştir.
Ekonomik Faaliyetler:Tarım ve hayvancılık faaliyetleri ve seramik yapımına
başlamıştır.
Önem Kazanan Doğal Kaynaklar:Tarım için verimli topraklar ve su, evcilleşen
hayvanlar için meralar, seramik için killi topraklar önem kazanmıştır.
KALKOLİTİK (MADEN ÇAĞI):
Keşifler ve İcatlar:Bakır, demir gibi madenler keşfedilmiş ve saban icat
edilmiştir.
Ekonomik Faaliyetler:Sabanın icadı ile tarım geniş alanlarda yapılmaya
başlanmış; madencilik ve maden işleme faaliyetleri başlamıştır.
Önem Kazanan Doğal Kaynaklar:Madenlerin keşfi ile maden yataklarının ve maden
işlenirken kullanılan suyun önemi artmıştır. Madenlerin ergitilmesi için
enerjiye ihtiyaç duyulmuş böylece ormanlar önem kazanmıştır.
SANAYİ ÇAĞI:
Keşifler ve İcatlar:Buhar makinesi,pulluk,dinamo,patlamalı motor ve içten
yanmalı motor icat edilmiştir.
Ekonomik Faaliyetler:Buhar makinesinin, dinamonun, dizel motorların icadı ile
sanayiye geçiş olmuştur.Pulluğun ve traktörün icadı ile tarımda büyük bir
gelişme yaşanmıştır.Turizm, XXl. yy. dan itibaren önem kazanmıştIr.
Önem Kazanan Doğal Kaynaklar:Buhar makinesinin icadı ile kömür ve demirin önemi
artmıştır.Pulluğun ve traktörün icadı ile çayır, otlak ve orman alanları tarla
hâline dönüştürülmüştür.
Dinamonun icadı ile akarsular önem kazanmış, elektrik üretilmiştir.
Dizel motorları ve gaz türbinleri ile elektrik enerjisi üretilmiş böylece doğal
gaz ve petrolün önemi artmıştır.II. Dünya Savaşı sonrası turizmin gelişmesi ile
doğal, tarihî güzellikler ve kültürel zenginlikler
ön plana çıkmıştır.
Sizce gelecekte hangi doğal kaynaklar önem kazanacaktır?
Su,toprak,ormanlar,petrol

ETKİNLİK SAYFA 186 - 2 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

ETKİNLİK SAYFA 186 - 2 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Aşağıdaki kutucukları konu içinde öğrendiğiniz bilgilerden hareketle doldurunuz.
Hollanda tarımda gelişmiştir.Çünkü;Tarımda modern yöntemler
kullanılmaktadır.Tarımda çalışan kişi sayısı az,makineleşme fazla ve verim
yüksektir.Sınırlı olan arazisine rağmen tarımsal üretimde dünyanın sayılı
ülkelerinden biridir.Hollanda devleti tarımsal faaliyetlere yüksek teşvikler
vermektedir.
Hindistan tarımda az gelişmiştir. Çünkü; Tarımda geleneksel yöntemler
kullanılmaktadır.Tarımda çalışan kişi sayısı fazla,makineleşme az ve verim
düşüktür.Çok geniş olan arazisine rağmen tarımsal üretimde kendi ihtiyacını anca
karşılayabilmektedir. Hindistan devleti, tarımsal faaliyetleri yeterince
teşviklerle destekleyememektedir.

ETKİNLİK SAYFA 186 - 1 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

ETKİNLİK SAYFA 186 - 1 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
HOLLANDA:Mevcut tarımsal alanı yaklaşık 1,8 milyon hektardır. Bu alanın %9'u
deniz seviyesinin altın­da bulunan arazilerin,yüksek maliyetli setlerle
etrafının çevrilmesiyle oluşturulmuştur.Denizden toprak kazanıp toprak ıslahına
giderek tarımsal alanlarını artırmıştır.İş gücünün % 6'sı tarımda
çalışıyor.Tarım ürünleri ihracatında dünya üçüncüsüdür. Bir hektar tarım
arazisinden 8574 kg buğday alınır (2005).Ülke çapındaki tarımsal alanlar sulama
ağları ile çevrilmiş ve topraklar tarıma uygun hâle getirilerek ıslah
edilmiştir.Tarım büyük oranda makineleşmeye dayanmaktadır. En modern tarım
tekniklerinden yararlanılmıştır.
HİNDİSTAN:Hindistan ABD den sonra dünyanın en büyük tarımsal alnına sahip
ülkedir.İş gücünün % 50'sinden fazlası tarımda çalışıyor. Nüfus ve nüfus artış
hızı ile birlikte tarım ürünleri| ancak kendine yetebilmektedir.Bir hektar tarım
arazisinden 2717 kg buğday alınır (2005).Tarımsal alanlar bakımından dünyada
ikinci sırada olmasına rağmen tarımsal üretim büyük ölçüde doğal şartlara
bağlıdır.Tarıma yüksek ekonomik kaynaklar ayıramadığı için yeterli yatırımı
yapamamaktadır.
1.Yukarıdaki verilerden yararlanarak Hollanda ve Hindistan'da yapılan tarımı
karşılaştırınız ve modern tarımla ilkel tarım hakkında çıkarımlarda bulunuz.
Hollanda tarımda gelişmiştir.Çünkü;Tarımda modern yöntemler
kullanılmaktadır.Tarımda çalışan kişi sayısı az,makineleşme fazla ve verim
yüksektir.Sınırlı olan arazisine rağmen tarımsal üretimde dünyanın sayılı
ülkelerinden biridir.Tarım arazilerinin bir kısmını pahalı yöntemler kullanarak
denizden kazanmıştır.Tarımsal sulama tesisleri yapılmış ve toprak ıslahı
gerçekleştirilmiştir.Hollanda devleti tarımsal faaliyetlere yüksek teşvikler
vermektedir.
Hindistan dünyadaki en geniş tarım alanlarına sahip olmasına rağmen tarımda az
gelişmiştir. Çünkü; Tarımda geleneksel yöntemler kullanılmaktadır.Tarımda
çalışan kişi sayısı fazla,makineleşme az ve verim düşüktür.Çok geniş olan
arazisine rağmen tarımsal üretimde kendi ihtiyacını anca
karşılayabilmektedir.Nüfusu fazladır.Tarımsal faaliyetler büyük ölçüde doğal
şartlardan etkileniz. Hindistan devleti, tarımsal faaliyetleri yeterince
teşviklerle destekleyememektedir.
2.Tarımın ülke ekonomilerine etkisini karşılaştırınız.
Tarımsal ürünler Hollanda için önemli ihraç ürünleri iken ve tarımdan büyük
gelirler elde ederken;Hindistan'da tarımsal ürünler orada yaşayan nüfusun
karnını dahi doyuramamakta ve yalnızca nüfusun geçimini sağlamaya yaramaktadır.

TARIM EKONOMİ İLİŞKİSİ B. HOLLANDA HOLLANDA'NIN FİZİKİ, BEŞERİ, EKONOMİK ÖZELLİKLERİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF

TARIM EKONOMİ İLİŞKİSİ B. HOLLANDA HOLLANDA'NIN FİZİKİ,  BEŞERİ, EKONOMİK ÖZELLİKLERİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
HOLLANDA
1. Coğrafi Konumu:Avrupa Kıtası'nın kuzeybatısında yer alır. Küçük bir alana
sahip olmasına karşın AB ülkeleri içinde en yoğun nüfuslu ülkedir.Doğusunda
Almanya,güneyinde Belçika yer alır,kuzeyden ve batıdan Kuzey Denizi ile
çevrilidir. Hollanda Avrupa'nın en alçak ülkesidir. Ülke topraklarının % 40'ı
deniz seviyesinin altındadır.
2.Yüzey Şekilleri:Ülke topraklarının %25'i geçen yüz yıllarda şimdiki Zeeland
eyaletini meydana getiren adaların etrafına set çekilmesi sonucu oluşmuştur.
Polder adı verilen bu topraklar setler sayesinde deniz baskın­larından
korunmaktadır.
Hollanda, tamamen düz bir ova görünümünde olup, ülke topraklarının %25'i
denizden kazanılmıştır. Bu ülkeye ver­ilen "Nedderland" adı alçak memleketler
anlamına gelir.Dağı yoktur. En önemli akarsuları Schalde (Şelde), Ren, Maas ve
Waal'dir.
Akarsular üzerinde ulaşım yapılabilir.
3. İklimi:Hollanda'da okyanus iklimi görülür. Gulf Stream sıcak su akıntısının
etkisiyle iklim ılımanlaşır. Batı rüzgârları her mevsimin yağışlı geçmesini
sağlar. Yıllık yağış miktarı ortalama 600-700 mm civarın­dadır. Sisli ve bulutlu
gün sayısı fazla, güneşli ve açık gün sayısı azdır. Yüz ölçümünün küçük olması
ayrı­ca ülkedeki monoton ve engebesiz topoğrafya, farklı iklimlerin görülmesini
ve iklimin farklılaşmasını engeller.
4. Başlıca Bitki Örtüsü:Yağışlarla oluşan otlar ve sonradan yetiştirilen
ağaçlardan oluşur.
5. Nüfus:Hollanda, Avrupa ve dünyanın en yoğun nüfuslu ülkelerinden biridir.16
milyon nüfusa sahiptir.Çocuk ölüm oranı ve nüfus artış hızı düşüktür.Hollanda'da
ortalama yaşam süresinin uzaması ve buna paralel yaşlı nüfus oranının artması,
doğurganlık oranının düşmesine neden olmaktadır. Bu ise çocuk ve genç nüfus
oranının azalmasına ülkedeki tüketiciler ile üreticiler arasındaki dengenin
bozulmasına yol açmaktadır. Çalışan nüfus oranı
%47'dir.Amsterdam,Rotterdam,Eindhoven ve Lahey en önemli şehirleridir.Ülkenin
sanayi ve ticaretinin son derece gelişmiş olması, şehirli nüfusun kır nüfusundan
çok fazla olmasına neden olmuştur.
6. Tarım:Özellikle yüksek değerli dış satım ürünlerinin üretiminde
uzmanlaşmıştır. Başlıca dış satım ürünleri arasında dünyaca ünlü Hollanda
peynirleri ve tereyağı sayılabilir.Lale vb. çiçek soğanları, domates, salatalık,
marul seracılığı büyük ölçüde gelişmiştir .Dünya çiçek üretiminin yarıdan
fazlasını gerçekleştirir.Tarımda verim yüksektir ve ürün kalitesi de
yüksektir.İhracatının % 25'ini tarıma dayalı ürünler oluşturmaktadır.
Ülke toprak­larının yaklaşık 1/3'ü ekili dikili araziler 1/3'ü
çayır, otlak ve meralar ile kaplıdır. Tarım arazisinin az olmasından dolayı
Hollanda'da entansif tarım, ileri metotlarla uygulan­makta ve tarımsal
verimlilik Batı Avrupa ülkelerine göre rekor seviyede yüksek olmaktadır.
Kullanım bakımından ülkede ziraat sahalarını üç grupta toplamak mümkündür.
a) Güneydoğuda genelde tahıl, yem bitkileri, patates ziraatının hakim olduğu
Limburg bölgesi
b) Kuzey - kuzeybatıda hayvancılığın geliştiği Polder alanı
c) Sebze ve çiçek yetiştiriciliği ile seracılık ve meyveciliğin önem kazandığı
Orta Hollanda
***Hollanda sera sebzesi üretiminde dünya birincisidir.
Çayır ve otlakların geniş yer tutması büyükbaş hayvancılığın gelişmesini
sağlamıştır.Modern yöntemlerle yapılan hayvancılıkta verim yüksektir.Süt verimi
yüksek olan inekleri dünyaca ünlüdür.
Ülkenin % 38'ini kaplayan çayır ve ortak alanlarında modern, kapalı ve açık
hayvan çiftliklerinde sığır, domuz ve koyun beslenir. Ülke ,polderlerden elde
ettikleri arazileri otlak hâline getirmiş ve bu alanlar­da geliştirdikleri kızıl
renkli ineklerden yılda inek başına altı ton süt elde etme başarısını
göster­miştir. Hollanda'nın inek sütünden yılda sağladığı gelir sekiz milyar
doları aşmıştır. Uzun ömürlü paket ve kutu sütler de dış ülkelere (AB, Nijerya,
Mısır, Arap ülkeleri) ihraç etmektedir.
7.Sanayi:Yer altı kaynakları bakımından fakirdir.Ürettiği petrol ihtiyacının 1/5
ini karşılarken;doğalgazı ise ihraç eder.Elektronik aletler,kimyasal
maddeler,metalurji,gıda,sentetik maddeler, gemi yapımı,dokuma sanayi ve elmas
işlemeciliği gelişen sanayi dallarıdır.Sanayide kullandığı hammaddelerin büyük
bir kısmını ithal eder.
8.Ulaşım:Kara,Hava,Deniz ve Demir yolu ulaşımı gelişmiştir. Rotterdam limanı
,dünyanın önemli limanlarından biridir. Avrupa birliğinin ürettiği malların %30
u bu limandan ihraç edilir.
9.Turizm:Festivaller,tarihi saraylar,Keukenkof Lale Bahçesi ve yel değirmenleri
önemli turistik değerlerdir.
Bir ülkenin ekonomik gücü tarım sektörünün verimliliğinde ne kadar önemlidir?
:Ekonomik gücü ile ülkeler tarım için gerekli teşvikleri vermekte,tarımı
modernleştirmek için daha iyi çalışmalar yapabilmektedir.Ayrıca tarım sektöründe
üretilen ürünleri kendi sanayi tesislerinde hammadde olarak kullanarak ürünlere
pazar oluşturmaktadır.
***Hollanda bizden alan olarak yaklaşık 25 kat daha küçük bir ülke, nüfusu ise
bizim beşte birimiz.Türkiye'de kırsal alanlarda yaklaşık 25 milyon insan
yaşıyor, tarımsal istihdam ise yaklaşık altı milyon.Hollanda'da ise kırsal
bölgelerde yaklaşık 1.5 milyon insan var ve tarımsal istihdam da altı yüz bin
dolayında. 86 milyar dolarlık toplam ihracatımız içinde de tarımsal ürün
ihracatımız yüzde beş dolayında, yani beş milyar doların biraz altında.Hollanda
ise bu küçük ülkede ve bizimkinin beş katı altında bir nüfus ile 281 milyar
dolar ihra­cat yapıyor ve bu ülkenin tarımsal ürün ihracatı yaklaşık altmış
milyar dolar.ABD'nin bile tarım ürünleri ihracatı Hollanda'nın biraz altında,
üçüncü ise yaklaşık 46 mil­yar dolarla Fransa.
Hollanda tarımında iki kavram var; birincisi tarımsal verimlilik, ikincisi ise
verimlilik artışına yönelik düzgün teşvik verilmesi.Birleşmiş Milletlerin
yaptığı bir araştırmaya göre eğer Hindistan tarım tekniklerini Hollanda düzeyine
çekebilirse mevcut buğday üretimini beş kat artırabilir ki bu da dünyanın yıllık
ihtiyacının iki katına karşılık gelmektedir.