• Geçmiş zamanın daha iyi anlaşılabilmesi için Bitmemiş eylem ve Bitmiş eylem fiillerine göz atmamızda fayda var.
• Rusçada normal olarak her fiil için Bitmemiş eylem belirten ve Bitmiş eylem belirten olmak üzere iki ayrı sözcük kullanılır.
Fiillerin bitmemiş eylem belirten ve bitmiş eylem belirten olmak üzere iki ayrı durumda kullanımları Geçmiş ve Gelecek zamanlar için geçerlidir. Şimdiki zamanda ise fiiller zaten devam etmekte olan eylemleri belirttikleri için bu ayrıma gerek kalmamaktadır.
1.) Bitmemiş eylem belirten fiiller
Tamamlanmamış devam etmekte olan ara verilmiş olan tekrarlanan eylemleri ya da alışkanlıkları belirten fiillerdir.
Aşağıdaki tümceleri inceleyiniz:
Я сидел дома и читал газету.
Evde oturuyordum ve gazete okuyordum
Я работал каждый день.
Her gün çalıştım (çalışıyordum/çalışırdım)
• Olumsuz yapılarda (bir eylemin gerçekleştirmediğini belirtirken) genellikle "Bitmemiş eylem belirten fiiller" kullanıldığına dikkat ediniz
Я не смотрел этот ыильм.
Filmi izlemedim.
Она мне не писала.
Bana yazmadı.
• Eylem değil de durum belirten fiiller geçmiş zamanda genellikle bitmemiş yapıda kullanılır.
быть : olmak fiili
Я был дома
Ben evdeydim
Он был в школе
O okuldaydı
Мое перо было здесь
Kalemim burdaydı
Мы не были в кино вчера
Dün sinemaya gitmedik
2.) Bitmiş eylem belirten fiiller
Başarılı biçimde tamamlanmış başlamış ve bitmiş eylemleri belirten fiillerdir.• Bu tür fiiller genellikle bitmemiş eylem belirten fiillerin başlangıçlarına -ПО, -ПРО, -НА gibi harfler eklenerek oluşturulur.
Я позвонила маме. Anneme telefon ettim
• Bazende bitmemiş eylem belirten fiillerin sonlarında değişiklik olur.
Я рассказал. Ben anlattım
Я уехал. Ben (araçla) gittim
► Eğer :
Я читал газету.
[Gazete okuyordum / okudum.]
şeklinde bitmemiş eylem belirten bir fiile bir tümce oluşturursanız dinleyen ya da okuyan kişi gazete okumayı bitirip bitirmediğinizi anlayamaz.
► Ancak :
Я прочитал газету.
[Gazete okudum (bitirdim)
şeklinde bitmiş eylem belirten bir fiile oluşturduğunuz bir tümce ile dinleyen ya da okuyan kişi gazete okumayı bitirdiğinizi kesin olarak anlayacaktır.
•
Kayıtlar
