Hızlı ve kolay bir şekilde sende web site sahibi olmak istiyorsan tek yapman gereken sitenin aşağısında bulunan iletişim formu üzerinden gerekli bilgileri girmen. Hepsi bu kadar.
Sende web sitemize reklam vermek veya ilan vermek istiyorsan. Tek yapman gereken sitenin en altında bulunan yere iletişim bilgilerini girmen yeterli olacaktır. Ekip arkadaşlarımız siziznle iletişime gececektir.
Sende kalemine güveniyorsan web sitemizde bir şeyler paylaşmak yazmak istiyorsan siteinin en aşağısında bulunan iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime gecebilirisni
2. Oksijen Döngüsü LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Canlıların aldıkları besinleri enerjiye dönüştürebilmeleri için oksijen gereklidir. Atmosfer % 21 oranında oksijen içerir. Sularda da oksijen çözünmüş olarak bulunmaktadır. Oksijen atmosferde, atomik oksijen (O), moleküler oksijen (O2) ve ozon (O3) olmak üzere üç şekilde bulunur. Moleküler oksijen solunum için gereklidir. Moleküler oksijen litosferdeki en yaygın elementtir. Ozon, biyosferi ultraviyole ışınlarının zararından korur.
Atmosfere oksijen sağlayan en önemli kaynaklardan biri klorofilli canlıların fotosentez süreci sırasında meydana getirdiği oksijendir. Diğer bir oksijen kaynağı da, yerden belli bir yükseklikteki atmosferde bulunan sudur. Bu suyun fotolizi (suyun ışık yardımıyla oksijen ve hidrojene ayrışması) ile oksijen açığa çıkmaktadır.
Oksijen, solunum sırasında; kömür, gaz, petrol gibi maddelerin yanmasında ve organik maddelerin oksidasyonunda (besin maddelerinin yakılmasında) tüketilir.
Atmosferin içerdiği oksijen miktarında bugüne kadar ölçülebilir bir değişiklik olmamıştır. Buna göre tüketilene eşit miktarda oksijen atmosfere iade edildiği, bu suretle oksijen döngüsünün denk kapandığı söylenebilir.
COĞRAFYA 11 DERS KİTABIC. MADDE DÖNGÜLERİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Güneş, ekosistemlere enerji sağlar, ancak yaşam için ihtiyaç duyulan su ve diğer kimyasal maddelerin kaynağı dünyamızdır.
Ekosistemlerde yaşam, enerji akışı ve madde döngüleriyle devamlılık kazanır. Bir ekosistemin doğal dengesini koruyabilmesi ve varlığını sürdürebilmesi için madde ve enerji döngüsü ile tüketilen maddelerin yeniden üretim için ekosisteme geri dönmesi şarttır.
Madde döngüsü, inorganik maddelerin, sürekli olarak cansız ortamdan alınıp canlı unsurlar arasında aktarıldıktan sonra cansız ortama tekrar verilmesi şeklinde çalışır.
Ekosistemlerde madde varlığı sınırlıdır ve yerine konmadığı takdirde tükenmeye mahkûmdur. Madde döngüsünün enerji akışından farkı, ekosistemin içinde sürekli devir yapmasıdır. Ancak insanların olumsuz etkileri sonucunda döngülerin bozulması, canlı ögelerin yaşamını tehlikeye sokar.
COĞRAFYA 11 DERS KİTABIB. ENERJİ AKIŞI LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Güneş, ekosistemlerin tek enerji kaynağıdır.Ekosistemde, güneşten gelerek üreticiler, otçul tüketiciler, etçil tüketiciler ve ayrıştırıcılara doğru giden, her canlıda değişime uğrayan ve tek yönlü olan bir enerji akışı mevcuttur. Canlılar tarafından kullanılan enerjinin bir kısmı çevreye ısı olarak yayılır.
Şekle bakarak şunları söyleyebiliriz: Güneş, ekosistemlerin tek enerji kaynağıdır.
1. Yeryüzüne gelen güneş enerjisinin büyük bir kısmı üreticiler tarafından tutulmakta ve daha önce de açıklandığı gibi fotosentez yolu ile kimyasal enerjiye çevrilmektedir.
2.Otçullar, bitkilerden aldıkları enerjiyi bünyelerine alarak yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için kullanır.
3.Etçiller de otçulların bünyelerinde depo ettikleri enerjiyi onları avlayarak kendi bünyelerine alır.Bu enerjiyi yaşamsal faaliyetler için kullanır.
4.Ekosistemlerin çoğunda enerjinin önemli bir kısmı ayrıştırıcılar tarafından kullanılır. Örneğin, bir otlakta bulunan bitkilerdeki enerjinin sadece %10′u otlayan hayvanlar tarafından, geri kalan kısmı ayrıştırıcılar tarafından alınır.
COĞRAFYA 11 DERS KİTABIA. BESİN ZİNCİRİ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Dünyadaki bütün canlılar yaşamlarını sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duyar.
Dünyada besin üretmek için gerekli olan her türlü madde (su, oksijen, azot vb.) bulunur. Fakat var olan bu maddelerin canlılar tarafından kullanılabilmesi için organik besinlere (karbonhidratlar, proteinler, yağlar) dönüştürülmesi gerekir. Bitkiler, algler ve bazı bakteriler fotosentez yoluyla inorganik maddeleri organik besinlere dönüştürebilen canlılardır. Bu dönüşümün gerçekleşmesi
İçin güneş enerjisine ihtiyaç duyulur.
Bitkiler, karbon dioksit ve suyu kullanarak güneş enerjisi yardımıyla glikoz ve oksijen üretirler.
Güneşten gelen enerji, fotosentez yapan canlıların ürettikleri besinlerde depolanır. Besin maddeleri canlılar tarafından tüketildiğinde enerji, bu canlılara geçer. Böylece enerji, beslenme yoluyla bir canlıdan diğerine aktarılmış olur.
Bitkilerde besin olarak depolanan enerji, bir besin zinciri biçiminde tüm canlılara dağılır.
Besin zincirinde enerjinin bir gruptan diğerine aktarıldığı her halka bir beslenme seviyesini oluşturur. Besin zinciri boyunca aktarılan enerjinin büyük bir kısmı o canlının yaşam gereksinimleri için kullanılırken geriye kalanı zincirin bir sonraki halkasına aktarılır. Besin zincirindeki bu enerji aktarımı piramit şeklinde bir model ile ifade edilir .
Otçullarla beslenenler 3. beslenme seviyesini oluşturur: aslan, leopar vb.
Bitkilerle beslenenler 2. beslenme seviyesini oluşturur: geyik, tavşan vb.
Bitkiler 1. beslenme seviyesini oluşturur.
COĞRAFYA 11 DERS KİTABIENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Ekosistem, birbiriyle ilişkili canlı ve cansız unsurlardan oluşur. Ekosistem, bu unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü ve enerji dolaşımı ile hava, su, toprak, bitkiler ve diğer canlılar arasında sürekli bir alış veriş olur. Bu alış veriş yeryüzünün doğal zenginliklerinin tekrar tekrar kullanılabilmesine ve yaşamın sürmesine olanak sağlar.
COĞRAFYA 11 DERS KİTABIETKİNLİK sayfa 16 LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Aşağıdaki tabloda su döngüsünün doğal sistemler üzerindeki yararları verilmiştir. Buradan hareketle tabloda boş bırakılan yerleri örnekteki gibi doldurunuz.
Su döngüsünün yararları:
Toprak için:Kayaçların fiziksel parçalanma ve kimyasal ayrışması için su gereklidir.
Bitkiler için:Fotosentez için gereklidir.Topraktaki besin maddelerinin bitki kökleriyle alınması ve yaprağa taşınmasını sağlar.
Hayvanlar için:İçilebilir su kaynaklarının devamını sağlar ve suda yaşayan canlılar için sağlıklı yaşam ortamının devamını sağlar.
Suyun devamlılığı için:Temiz ve içilebilir su kaynaklarının oluşumu ve devamlılığını sağlar.
Biyoçeşitlilik için:Türler için yaşam ortamı oluşturur,Tür çeşitliliğinin devamını sağlar
Ekosistem ve Madde Döngüsü:Ekosistemleri varlığını sürdürebilmesini,Oksijen döngüsü,Karbon döngüsü,Azot döngüsünün devamını sağlar,Su döngüsü olmazsa dünya ekosistemi ve diğer ekosistemlerin varlığından da söz edemeyiz.
COĞRAFYA 11 DERS KİTABIB. SU DÖNGÜSÜ (HİDROLOJİK DÖNGÜ) LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Su molekülleri; güneş enerjisi ve yer çekiminin etkisiyle litosfer, hidrosfer, atmosfer arasında hareket eder. Bu hareket sonucunda su döngüsü denilen büyük bir sistem oluşur.
Okyanuslar, gezegenimizin su çevriminde önemli rol oynar. Yeryüzündeki suların buharlaşması ile oluşan nem, yoğuşarak bulutları meydana getirir. Atmosferik hareketlerden olan yağışlar, suyun tekrar tekrar kullanıldığı bu çevrimin önemli bir parçasını oluşturur. Bir yağmur damlacığı yılda birçok kez buharlaşıp yeniden yağış olarak yeryüzüne döner. Böylece yaklaşık 4 milyon km3 su, karalar ile atmosfer arasında hareket eder.
Okyanuslardan, göllerden ve nehirlerden buharlaşan ve bitkilerin terlemesi ile olan buharlaşan su atmosferde yükselir.Yükselme soğumaya,soğuma da su buharının sıvı hale geçmesine yani yoğuşmasına neden olur.Yoğuşma ile oluşan su damlaları bulutları oluşturur.Bulutlardaki su katı yada sıvı halinde yeryüzüne düşerek yağışları meydana getirir.Yağışların bir kısmı yeraltına sızarak yer altı sularını besler.Bir kısmı da yüzeysel akışa geçerek akarsuları oluşturur ve bu akarsular da okyanus,deniz ve gölleri besler.
Buharlaşma: Suyun sıvı hâlden gaz veya buhar hâline dönüşmesidir. Okyanuslar, göller ve nehirler buharlaşma yoluyla atmosferdeki nemin yaklaşık %90′ını karşılar.
Terleme: Bitkilerin terlemesi ile olan buharlaşmadır. Atmosferdeki nemin yaklaşık %10′unu karşılar.
Yoğuşma: Havadaki su buharının sıvı hâle geçmesidir. Yoğuşma, bulutları oluşturur.
Yağış: Suyun bulutlardan katı veya sıvı hâlde yeryüzüne geri dönmesidir.
Yüzey akışı: Kar, buz erimeleri, yağışlar sonucu oluşan su ve bazı kaynak sularının eğim doğrultusunda akışıdır. Karalar yüzeyine düşen yağışın çok büyük bir bölümü akarsularla okyanuslara taşınır.
Yer altı akışı: Suyun yer altında oluşturduğu kanallar aracılığıyla akışa geçmesidir.
COĞRAFYA 11 DERS KİTABI
Kayıtlar
Tüm Yorumlar
