Kulak çınlaması neden olur? Çınlamayı hafifletmek için neler yapılır? Ne zaman doktora baçvurmak gerekir?
Kulak çınlaması çok sık bahsedilen ama şiddetli değilse pek de ciddiye alınmayan bir şikayettir. Kulak çınlamasını çoğu kişi normal yaşamlarının bir parçasıymış gibi kabul eder ve bir önlem almaya gerek duymaz. Oysa her türlü kulak çınlaması doktora danışılması gereken bir durumdur.
Kulaklarda çınlama ya da uğultu, aralıklı ya da sürekli olabilir, şiddeti değişebilir. Genellikle arka plandaki gürültü ve sesler düşükse kulak çınlaması artar. Gece sessiz bir odada uyumaya çalışırken daha çok farkına varılır ve rahatsız eder. Kulakta işitilen ses nadiren kalp atımıyla senkronize olabilir.
Milyonlarca kişinin ortak şikayeti olan kulak çınlaması, şiddetli olduğunda konsantrasyonu ve uykuyu bozabilir, iş ve kişisel ilişkilerle etkileşerek psikolojik strese neden olabilir.
Yüksek seslere uzun süre maruz kalınması kulak çınlamasının en sık nedenidir. Kulak çınlaması olan kişilerin yüzde 90 kadarında değişik düzeylerde işitme kaybı vardır. Yüksek ses iç kulakta spiral biçiminde bir organ olan salyagozun sese duyarlı hücrelerinde kalıcı hasara neden olur. Marangozlar, pilotlar, rock müzisyenleri, yol tamiri işçileri, zincirli testere, tüfek kullananlar riskli meslek gruplarıdır. Sürekli yüksek volümlü müzik dinleyenler de risk altındadır. Çok yüksek volümlü seslere bir kez maruz kalınması bile kulak çınlamasına neden olabilir.
Kulak çınlaması bazı kişilerde alkol, sigara, kafeinli içecekler veya belirli gıdalarla artabilir. Henüz tam olarak bilinmeyen nedenlerden ötürü stres ve yorgunluk kulak çınlamasını kötüleştirebilir. Bazı durumlarda altta yatan neden tedavi edilse bile kulak çınlamasının devam ettiği görülebilir.
ÇINLAMAYI HAFİFLETMEK İÇİNAşağıdakiler kulak çınlamasının azaltılmasına yardımcı olabilir.
- Alkol veya kafeinli içeceklerden uzak durun veya azaltın.
- Sigarayı bırakın. Nikotin iç kulaktaki yapılara kan akımını azaltarak kulak çınlamasını kötüleştirir.
- Doktorunuza danışarak kullandığınız ilaçların kulak çınlamasına neden olup olmayacağını öğrenin.
- Düzenli egzersiz yapın. Egzersiz kulaktaki yapıların kan akımını artırır. Ancak boynunuzu aşırı gerilmiş durumda bırakan bisiklet ve at binme gibi sporlardan kaçının.
- Aşırı gürültüye ve yüksek volümlü müziğe maruz kalmaktan kaçının. Çok gürültülü ortamlarda bulunmanız gerekiyorsa kulak tıkacı kullanın.
- Dikkatinizi başka noktalara yönelterek kulak çınlamasına yoğunlaşmayın.
- Gevşeme tekniklerini öğrenip uygulayın. Stres ve yorgunluk kulak çınlamasını artırır.
- Sessiz odalar kulak çınlamasını daha dikkat çekici yapar. Oysa arka planda ses olursa kulak çınlaması daha hafif hissedilir. Sessiz bir odada dinlenirken ya da çalışırken müzik çalın. Örneğin vantilatör, nemlendirici gibi ‘beyaz ses’ yayan bir makine ya da okyanus dalgaları gibi sesler çıkaran bir ses cihazı çalıştırın.
MUTLAKA DOKTORA GİDİLMELİ
Her kulak çınlaması doktora danışılması gereken bir durumdur, altta yatan bir neden olup olmadığını araştırmakta yarar vardır. Aşağıdaki hallerde ise hemen doktora görünmek gerekir.
- Yüzün ya da vücudun bir tarafında koordinasyon bozukluğu veya güçsüzlük gibi belirtilerle birlikte olan kulak çınlaması.
- Anlamlı işitme kaybı, baş dönmesi, denge kaybı, bulantı veya kusma gibi belirtiler ile birlikte olan kulak çınlaması.
- Bir travmadan sonra oluşan veya ağırlaşan kulak çınlaması veya işitme kaybı.
- Yüksek kese maruz kaldıktan sonra devam eden kulak çınlaması veya işitme kaybı.
- Mevcut kulak çınlamasının şiddetlenmesi veya sıklaşması.
HASTALIK BELİRTİSİ OLABİLİR
Bazı durumlar ve hastalıklar kulak çınlamasına yol açar:
* Kulak kirine bağlı tıkanıklıklar, kulak enfeksiyonu veya nadiren işitme sinirindeki bir tümör çınlama yapabilir.
* Kulak çınlaması 200’den fazla reçeteli ve reçetesiz ilacın potansiyel yan etkisidir.
* Doğal yaşlanma süreci iç kulaktaki salyangozun ve kulağın diğer parçalarının bozulmasıyla sonuçlanabilir.
* İç kulağı etkileyen Meniere hastalığı da bir etkendir.
* Orta kulaktaki kemiklerin sertleşmesiyle sonuçlanan bir hastalık olan otoskleroz çınlama yapar.
* Yüksek kan basıncı, kalp damar tıkanıklıkları, anemi, alerjiler ve troid bezinin az çalışması gibi çeşitli hastalıklar bu şikayete neden olur.
* Çene eklemi sendromu gibi çene ve boyun problemleri de nedenlerden biridir.