Vajina Enfeksiyonları (Vajinitler)
Vajina enfeksiyonu; vajinada kızarıklık, kaşınma, akıntı ve ağrıyla seyreden bir hastalıktır. Genelde vajinada normalde bulunan bakteri dengesinin bozulması yada bir enfeksiyon nedeniyle gelişir. Bazen menapozdan sonra, azalan östrojen seviyesi nedeniyle de gelişebilir.
En sık vajina enfeksiyonu yapan nedenler şöyledir;
* Bakteriyel vajinitler: Bu tip vajinitler genelde normalde vajinada bulunan mikroorganizmalardan birinin aşırı çoğalması nedeniyle gelişirler. Böylece buranın doğal dengesi bozulur. Bazen gebe kadınlar farkında olmadan bakteriyel vajinit geçirebilirler.
* Mantar enfeksiyonları: Aslında normalde burada bulunan Kandida albikans dediğimiz mantar bu tip vajinite neden olmaktadır. Yaklaşık olarak kadınların %75 i, tüm hayatları boyunca bu mantar enfeksiyonunu bir kez geçirirler.
* Trikomonas enfeksiyonu: Bir çeşit parazit olan bu mikroorganizma, genellikle cinsel yolla bulaşır.
* Atrofik vajinit: Menapozdan sonraki dönemde östrojen seviyesinin azalması ile oluşur. Vajina dokusu daha ince ve daha kuru hale gelir. Bu da kaşıntı, yanma ve ağrıya sebep olur.
Belirti ve Bulguları Nelerdir?
* Vajinadaki akıntının renginde, kokusunda veya miktarında değişiklik olması
* Vajinada kaşıntı yada rahatsızlık hissi
* Cinsel ilişki sırasında ağrı olması
* Ağrılı idrar yapma
* Hafif vajinal kanama olması
Ayrıca vajinitin tipine bağlı olarak da farklı belirtiler olabilir;
Bakteriyel vajinitte kirli beyaz, kötü kokulu bir akıntı vardır. Bu koku bayat balık kokusu şeklinde tarif edilir ve cinsel ilişkiden sonra daha belirgin hissedilebilir. Mantar enfeksiyonunda ise kaşıntı daha fazla olur. Süt kesiği şeklinde koyu beyaz bir akıntı vardır. Trikomonas enfeksiyonu yeşilimsi, köpüklü bir akıntıya neden olur.
Neden Olurlar?
Bakteriyel vajinit, normalde vajinada varolan pek çok mikroorganizmadan birinin aşırı çoğalması nedeniyle olur. Vajinadaki iyi bakteri sayısı kötü bakteri sayısından fazladır. Bu durum tersine dönerse denge bozulur ve bakteriyel vajinit meydana gelir. Cinsel ilişkisi olanlarda geliştiği gibi cinsel ilişkisi olmayanlarda da gelişebilir. Ancak yeni veya birden fazla cinsel partneri olanlarda, doğum kontrolü için rahim içi araç (spiral) kullananlarda risk biraz daha fazladır.
Mantar enfeksiyonu, iç ve dış etkenlerdeki bir takım değişiklikler nedeniyle gelişebilir. Cinsel yolla bulaşan bir hastalık olarak değerlendirilmez. En sık nedeni olan kandida albikans mantarı, vajinanın dışında nemli olan ağız içi, deri katlantı yerleri yada tırnak yatağında da enfeksiyona neden olabilir. Bebeklerde pişik nedeni de olabilirler.
Mantar enfeksiyonunu kolaylaştıran nedenler şöyledir;
* Antibiyotik ve kortizon tedavisi
* Kontrol altına alınmamış şeker hastalığı
* Hormonlardaki değişiklik (gebelik, menapoz yada doğum kontrol hapları nedeniyle olabilir)
* Köpük banyoları, vajinal kremler, nemli ve dar kıyafetler her ne kadar vajinal enfeksiyona neden olmasalar da buna karşı olan hassasiyeti artırabilirler.
Trikomonas enfeksiyonu ise bu enfeksiyonun olduğu bir kişiyle cinsel ilişki kurulmasıyla geçer. Genelde erkeklerde fazla bir şikayete yol açmaz.
Enfeksiyon Olmadan Gelişen Vajinitler
Burada her hangi bir mikroorganizma olmadan vajina kızarır ve kaşınır. Vajinal spreyler, parfümlü sabunlar, deterjanlar nedeniyle alerjik reaksiyon gelişir. Ayrıca menapozdan sonra hormon seviyesinin azalması nedeniyle vajinadaki kuruluktan da kaynaklanabilir.
Tanı Nasıl Konur?
Doktorunuz size bir takım sorular sorup, muayene edecektir. Gerekirse akıntıdan örnek alarak hangi tür mikroorganizma olduğunu araştıracaktır.
Başka Sorunlara Yol Açar mı?
Genelde ciddi problemlere neden olmazlar. Ancak gebe kadınlarda bakteriyel yada trikomonas vajiniti erken doğuma ve düşük doğum ağırlığına neden olabilirler.
Tedavi Nasıl Olur?
Tedavi seçenekleri nedene bağlı olarak değişecektir. Mikroorganizmayı öldürecek hap, fitil, krem kullanılabilir. Enfeksiyon dışı nedenlerde östrojen eksikliğine bağlıysa östrojenli kremler, alerjiye bağlıysa alerji yapan maddeden uzak durularak tedavi yapılacaktır.
Nasıl Önlenir?
Vajinanın temizliğine dikkat edilerek vajinitin tekrarlaması önlenebilir. Tuvalet temizliği önden arkaya doğru yapılmalıdır. Bu şekilde dışkıdaki bakterilerin vajinaya bulaşması önlenir. Banyodan sonra dış genital bölgedeki sabun artıkları iyice durulanmalıdır. Vajina, normal banyonuzun dışında başka bir temizlik istemez. Vajinal duş yapılması burada yaşayan normal organizmaları uzaklaştırarak enfeksiyona zemin hazırlayacaktır.
* Alerji yapabilecek tampon veya pedler kullanılmamalıdır.
* Prezervatif kullanılarak cinsel yolla geçen mikroorganizmalardan korunulmalıdır.
* Pamuklu iç çamaşır kullanılmalıdır.