Konu : Endokrin bezler , salgılarını kana verirler . Endokrin bezlerin özelliği tükrük bezleri gibi salgılarını dış ortama vermemesi yani ekzokrin özellikli olmaması ve de sinir uyartılarından daha geç mesaj iletmeleridir . Kan yoluyla taşınması geç iletimin nedenidir . İnsan bedeninde hipofiz bezi gibi çok fonksiyonlu bezler de bulunmaktadır . Hipofiz bezi , en azından 7 adet düzenleyici hormon salgılamaktadır .
HİPOFİZ BEZİ VE ENDOKRİN BEZLERİNE BİR SORUN !
Hipofiz , hipofiz , hipofiz …
Neyi sayıklıyorum ben ya ? !
Evet , onu sayıklıyorum … Neyi ? Onu , hormonların kaynağını …
Hipofiz … Bu bez çok marifetlidir .
Aslında önce endokrin bezlerden başlamak lazım .
Vücudumuzda ekzokrin ve endokrin olmak üzere iki ana türde bez vardır . Ekzokrin , salgılarını dışarıya doğrudan veren bezlerdir . Örneğin derideki ter bezleri ; tükrük bezleri gibi .
Endokrin bezler ise salgılarını kana verirler . Yani dış ortama doğrudan bırakmazlar . Burada şunu ortaya koymak isterim ; hem ekzokrin hem de endokrin özellikli karma bezler de bulunmaktadır vücudumuzda . Örneğin eşey bezleri , pankreas bezleri … Yani endokrin ve ekzokrin ana türlerinde ve de iki tarafa da giren bezler vücudumuzda vardır .
Endokrin bezler , çok farklı türlerde işlevlere sahiptir . Endokrin bezlerin salgılarına hormon denir .
Endokrin bezlerin diğer bir adı da iç salgı bezleridir .
Mesela epinefrin nedir ?
Epinefrin , adrenalin de denilen bir tür hormondur . Heyecan ve korku gibi durumlara uyum sağlamayı işlev edinen bir hormondur . Beynimizde hipofiz denilen bir bez vardır . Bu bez çok farklı işlevlere sahip en az 7 çeşit hormon salgılar .
Mesela oksitosin nedir ?
Oksitosin , doğum sancısını ve annenin süt verebilmesini sağlar . Doğum sancısı , bebeğin kolay bir şekilde doğmasını sağlar .
Endokrin bezler , sinir sisteminden daha geç mesaj iletirler . Çünkü mesajları kan yoluyla iletmektedir bu bezler . Hormonlar , düzenleyici işlevleriyle ön plana çıkarlar .
Parathormon denilen , paratiroid bezinin salgıladığı hormon vücudun kalsiyum ve fosfor dengesini sağlamada görevlidir mesela .
Hipofiz bezinin hormonları arasında lüteinleştirici hormon , oksitosin , folikül uyarıcı hormon , TSH da denilen tiroid uyarıcı hormon gibi çok çeşitli hormonlar vardır .
İnsan vücudunda hormonlar , kan yoluyla taşınır dedim . Bitkilerde , mesela oksin , etilen gibi hormonlar soymuk ( odun ) borularıyla taşınır . Oksin , yaprak dökümü gibi bitkisel olayları düzenler .
Tükrük bezleri , tükrük salgısını sağlayan bir bez türüdür .
Ekzokrin bezler , endokrin bezlerden daha kısa sürede etkili olurlar . Endokrin bezler ise bu olgudan farklı bir özellik gösterir .
Ve son olarak söyleyeyim ki ekzokrin bezlerin salgılarına hormon adı verilmemektedir .
Şub-09
Kayıtlar
