Akdeniz Bölgesi ve Petrol Boru Hatları

Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı
Adana’nın Ceyhan ilçesine, 

Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattı ise Adana’nın Yumurtalık ilçesine ulaşmaktadır.

Read More

TÜRKİYE’DE ULAŞIM

Ulaşım; insanın, eşyanın, bilginin vb. bir yerden başka bir yere taşınması ve iletilmesidir.

ULAŞIMI ETKİLEYEN DOĞAL FAKTÖRLER

1.COĞRAFİ KONUM

Ülkemiz toprakları, Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarının birleştiği noktada yer alır. Bu konumundan dolayı Türkiye,  önemli yolların kesiştiği yerde bulunmaktadır.

2.YER ŞEKİLLERİ

Ülkemizin yüksek ve engebeli olması, yol yapım  giderlerinin yüksek olmasına neden olmuştur.

Yurdumuzda  ovalar ve alçak platolar ulaşımın geliştiği alanlar olarak dikkati çekerler.

Kara ve demir yollarımız genel olarak dağ sıralarının uzanışına uygun dağılış gösterir.

3.İKLİM

Yurdumuzun iç kesimlerinde kışın görülen yoğun kar yağışı kara, hava ve demiryolu ulaşımını olumsuz etkiler.

Kıyılarımızda etkili olan yoğun sis ve şiddetli rüzgarlar da deniz ulaşımını olumsuz etkiler.

Sel ve heyelan olayları da ulaşımı olumsuz etkiler.

ULAŞIMI ETKİLEYEN BEŞERİ FAKTÖRLER

Ø  işgücü,

Ø  teknoloji,

Ø  sermaye

Ø  ekonomik faaliyetler gibi faktörlerdir.

Turizm ve sanayi bölgelerinde ulaşım daha fazla gelişmiştir.

A.KARA YOLLARI

Kara yolu ulaşımı,  yük ve yolcu   taşımacılığı açısından Türkiye'de ilk sıradadır. Çünkü kara yolu ile ülkemizin her yerine ulaşılabilmektedir.

Kara yollarımız genel hatlarıyla yüzey şekillerinin uzanışına paralellik gösterir.

Son yıllarda trafik akışını hızlandırmak ve kazaları önleme adına otoyol ve bölünmüş yol yapım çalışmaları artırılmıştır.

Akdeniz, Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde yer şekillerinin engebeli olması, yol yapımını zorlaştırmış bu bölgelerde ulaşımda geçitlerin kullanımını zorunlu kılmıştır.

BAŞLICA GEÇİTLER

AKDENİZ BÖLGESİ’NDE;

Ø  Gülek Boğazı: Çukurova’yı İç Anadolu Bölgesine bağlar.

Ø  Çubuk Geçidi: Antalya’yı Göller Yöresi’ne bağlar.

Ø  Sertavul Geçidi: Silifke’yi  İç Anadolu Bölgesine bağlar.

Ø  Belen Geçidi: İskenderun’u Hatay’a bağlar.

KARADENİZ BÖLGESİ’NDE

Ø  Zigana (Kalkanlı) Geçidi: Trabzon’u Gümüşhane’ye bağlar.

Ø  Cankurtaran Geçidi: Hopa-Borçka arasında (Artvin).

Ø  Kop Geçidi: Bayburt’u Erzurum’a bağlar.

Ø  Ovit Geçidi: Rize’yi Erzurum’a bağlar.

Ø  Ecevit (Masruf) Geçidi: İnebolu’yu Kastamonu’ya bağlar.

Ø  Ilgazdağı Geçidi: Kastamonu’yu Çankırı’ya bağlar.

Ø  Geyve Geçidi: Bilecik’i Adapazarına bağlar.

Otoyollar

Ø  Edirne, İstanbul, Bolu ve  Ankara arasında

Ø  Adana, Mersin, İskenderun ve G. Antep arasında

Ø  İzmir ve Aydın arasında bulunmaktadır.

Bolu Dağı Tüneli, İstanbul-Ankara arasında ulaşımı sağlayan otoyolun bir parçasını oluşturur.

B.DEMİR YOLLARI

Türkiye’de ilk demiryolu, 1856 yılında, İzmir - Aydın arasında yapılmıştır.

Demir yollarımız; kömür, demir cevheri, tahıl, ş.pancarı ve askeri araçlar gibi yüklerin taşınmasında kara yollarımızdan önde gelir.

Ülkemizde yer şekillerinin engebeli ve yüksek olması demiryolu yapımını zorlaştırmıştır. Demir yollarımızın uzanışı, genel olarak akarsu vadileri ile ovaların uzanışına paraleldir.

Demir yolu bulunmayan başlıca illerimiz

Muğla, Çanakkale, Bursa, Yalova, Antalya

Karadeniz Bölgesi’nde demiryolu bulunan iller

Zonguldak, Karabük, Samsun, Amasya

MARMARAY PROJESİ

İstanbul'un Avrupa ve Asya yakalarındaki demiryolu hatlarını İstanbul Boğazı altından geçen bir tüp tünelle birleştiren 76 km lik bir demiryolu iyileştirme ve geliştirme projesidir. 14 km'lik bölümü 29 Ekim 2013 tarihinde hizmete açılmıştır.

Marmaray projesi amacı:

Ø  İstanbul’daki mevcut şehir içi taşıma sorunlarına uzun vadeli bir çözümün sağlanması;

Ø  Egzoz gazlarından kaynaklanan hava kirliliğinin azaltılması

Ø  İstanbul'un eski merkezindeki araç sayısını azaltma olanağı sunularak, tarihi binalar ve sit alanları üzerindeki olumsuz etkilerin azaltılması.

C.DENİZ YOLLARI

Günümüzde dünya ticaretinin yaklaşık dörtte üçü deniz yoluyla yapılmaktadır. Bunun en önemli nedeni denizyoluyla yapılan taşımacılığın diğerlerine göre daha ucuz olmasıdır.

Ülkemiz coğrafi konum bakımından deniz ulaşımına elverişlidir. Ancak dünya deniz ulaşımı ticaretinde ülkemizin önemli yeri yoktur.

BAŞLICA LİMANLARIMIZ

İSTANBUL LİMANI

Ø  Ülkemizde hinterlandı (ard bölge) en geniş olan limandır.

Ø  Yük ve yolcu trafiği bakımından en büyük limanımızdır.

Ø  Yolcu gemileri için transit limandır.

Ø  İthal ettiğimiz malların büyük bir bölümünün boşaltıldığı limandır.

İZMİR LİMANI

Ø  Ülkemizin en büyük ihracat limanıdır.

Ø  Ege Bölgesi, Güney Marmara Bölümü ve Göller Yöresinde yetiştirilen birçok tarım ürünü bu limandan ihraç edilir.

MERSİN LİMANI

Ø  Yükleme ve boşaltma tesisleri bakımından İstanbul Limanı’ndan sonra ikinci büyük limanımızdır.

Ø  İhracat limanı olarak İzmir Limanından sonra gelir.

ANTALYA LİMANI

Ø  Yaş sebze ve meyve ihracatı ile turizm amaçlı kullanılmaktadır.

Ø  Port Akdeniz ve Antalya yat limanlarından oluşur.

SAMSUN LİMANI

Ø  Orta Karadeniz’in en önemli limanıdır.

Ø  Samsun Limanı; Kuzey Avrupa, BDT ve Ortadoğu ülkeleri arasında hizmet vermektedir.

TRABZON LİMANI

Ø  Doğu Karadeniz’in en önemli limanıdır.

Ø  Zigana Geçidi, limanın gelişmesine katkıda bulunmuştur. 

Ø  İran transit yolunun başlangıcında yer almaktadır.

Ø  Demiryolu bağlantısı yoktur.

ZONGULDAK LİMANI

Batı Karadeniz’de taşkömürü taşımacılığının gelişmiş olduğu limandır.

İSKENDERUN LİMANI

Ø  Ortadoğu ülkelerine olan ihracatta aktarma limanıdır.

Ø  Güney ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerine de hizmet vermektedir.

İZMİT KÖRFEZİ BÖLGESİ LİMANLARI

İzmit Körfez Bölgesi’nde özel sektör ve devlete ait bir çok liman bulunmaktadır.

İzmit Körfezi Limanı; Ham petrolün boşaltıldığı limandır.

YAT LİMANLARI

Kuşadası, Çeşme, Bodrum, Marmaris,Fethiye gibi merkezlerde turizm amaçlı yat limanlarımız  vardır.

RO RO TAŞIMACILIĞI

Ro-ro taşımacılığı; çekici- römork veya kamyonları yükleriyle birlikte genelde bir ülkeden diğer bir ülkeye taşıyan gemilerin yaptığı taşımacılık türüne denir.

Ro-Ro gemilerinin tercih edilmesinde; malın bir tek taşıyıcı araca sadece bir kez yüklenip boşaltılmasına olanak vermesi ve taşıma hızını büyük ölçüde arttırması etkili olmuştur.

Çeşme-Trieste (İtalya), Tekirdağ-Trieste (İtalya), Zonguldak- Ukrayna, Samsun-Novorossiysk (Rusya), Rize-Poti (Gürcistan)  ve Trabzon-Soçi (Rusya) aktif RO-RO hatlarıdır.

D.HAVA YOLLARI

Türkiye , Asya-Avrupa arasındaki hava taşımacılığında   merkez ve geçiş hattı konumundadır.

1933 yılında Havayolları Devlet İşletme Dairesi’nin kurulmasıyla Türkiye’de yurtiçi uçak seferleri başlamıştır.

1956 yılında ise Türk Hava Yolları (THY) adını alarak iç ve dış hatlar yolcu, yük ve posta taşıma görevini üstlenmiştir.

En büyük uluslararası havaalanları İstanbul’daki Atatürk, Antalya’daki dış hatlar terminali, Ankara’daki Esenboğa ve İzmir’deki Adnan Menderes, Adana’daki  Şakirpaşa havaalanlarıdır. 

E. BORU HATLARI

Petrol ve doğalgaz gibi önemli enerji kaynaklarının taşınmasında boru hatları taşımacılığı önemlidir.

PETROL BORU HATLARI

Ø  KERKÜK-YUMURTALIK PETROL BORU HATTI

Irak'ın ham petrolünü Ceyhan (Yumurtalık) Deniz Terminali'ne ulaştırmaktadır.

986 km uzunluğundaki ilk hat 1976 yılında işletmeye alınmıştır. Birinci boru hattına paralel olan ikinci boru hattı 1987 yılında tamamlanmıştır.

Ø  BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN PETROL BORU HATTI (BTC)

Azerbaycan petrolünü Gürcistan üzerinden Türkiye’nin Akdeniz kıyılarına taşıyan petrol boru hattıdır.

2006 tarihinde işletmeye alınan BTC Ham Petrol Boru Hattı ile Azeri petrolünün yanı sıra  Türkmen ve Kazak petrolleri de taşınmaktadır.

DOĞALGAZ BORU HATLARI

Ø  RUSYA – TÜRKİYE DOĞAL GAZ BORU HATTI (BATI HATTI)

Ülkemize Bulgaristan sınırında Malkoçlar’dan giren, Hamitabat, Ambarlı, İstanbul, İzmit, Bursa, Eskişehir güzergâhını takip ederek Ankara’ya ulaşan Rusya-Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı 845 km uzunluğundadır.

26 Ekim 1986 tarihinde inşasına başlanan hat, 23 Haziran 1987 tarihinde ilk durağı olan Hamitabat’a ulaşmıştır.

Ø  MAVİ AKIM DOĞALGAZ BORU HATTI

Rusya'dan Türkiye'ye doğal gaz nakletmek için Karadeniz geçişli büyük boru hattıdır.

Boru hattından Türkiye, 2002 yılı sonundan bu yana gaz almaktadır.

Ø  DOĞU ANADOLU DOĞAL GAZ ANA İLETİM HATTI (İRAN – TÜRKİYE)

Doğubayazıt’tan başlayıp, Erzurum, Sivas ve Kayseri üzerinden Ankara’ya uzanmaktadır.

10 Aralık 2001 tarihinde İran’dan gaz alımı başlamıştır.

Ø  BAKÜ-TİFLİS-ERZURUM DOĞAL GAZ BORU HATTI

Azerbaycan ve Gürcistan topraklarında Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı ile aynı koridoru kullanan, yaklaşık 980 km uzunluğundadır.

Temmuz 2007 tarihi itibariyle boru hattı üzerinden gaz akışı başlamıştır.

Türkiye-Gürcistan sınırında Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı’na (TANAP) bağlanması planlanmaktadır.

Ø  TÜRKİYE-YUNANİSTAN DOĞAL GAZ ENTERKONNEKSİYONU

Hazar Havzası, Rusya, Ortadoğu, Güney Akdeniz ülkeleri ve diğer uluslararası kaynaklardan sağlanan doğal gazın Türkiye üzerinden Yunanistan’a taşınmasını  sağlayan boru hattıdır.

211 km'si Türkiye topraklarından geçen boru hattı 18 Kasım 2007 tarihinde açılmıştır.

Ø  TRANS-ANADOLU DOĞAL GAZ BORU HATTI PROJESİ (TANAP)

Azerbaycan’da üretilecek gazın ülkemize ve ülkemiz üzerinden Avrupa’ya taşınmasını sağlayacak olan projedir.

Türkiye’ye ilk gaz akışının 2018 yılında sağlanması planlanmaktadır. Avrupa’ya gaz tedarikinin ise 2020 yılı içerisinde gerçekleşmesi öngörülmektedir.

Ø  TÜRKAKIM GAZ BORU HATTI PROJESİ

Boru hattı Rus gazının Ülkemizin toprakları üzerinden Avrupa’ya taşınmasını sağlamak  amacıyla yapılacaktır.   

2019 sonunda hattın işletmeye alınması planlanmaktadır.

Read More